Nuôi cấy mô là gì? Cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô

Nuôi cấy mô tế bào là phương pháp có vai trò và ý nghĩa quan trọng trong công nghệ nhân giống. Vậy cấy mô là gì? Cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô là gì và thành tựu của nó là gì? Mọi thắc mắc sẽ được Tip.edu.vn Giải đáp qua bài viết về nuôi cấy mô tế bào dưới đây.

Khái niệm nuôi cấy tế bào. Cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô

Nuôi cấy tế bào là gì?

Khái niệm nuôi cấy tế bào – một cơ sở khoa học có ý nghĩa luôn là vấn đề được nhiều người quan tâm. Tóm lại, nuôi cấy mô là sự kết hợp của các kỹ thuật được sử dụng để phát triển và duy trì mô tế bào trong điều kiện vô trùng. Phương pháp này sẽ được áp dụng trên môi trường giàu dinh dưỡng và với các thành phần được xác định trước.

Trong số các phương pháp nuôi cấy mô tế bào hiện nay, lai tế bào là phương pháp được áp dụng rộng rãi nhất. Lai tế bào là gì? Lai tế bào là phương pháp kết hợp hai tế bào trần của hai loài khác nhau, từ đó tạo ra tế bào lai có chứa bộ gen của cả hai loài ban đầu.

Vậy dựa trên cơ sở nào để giúp các nhà khoa học thực hiện quy trình nuôi cấy mô tế bào? Hãy cùng tìm hiểu cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô dưới đây.

Cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô

Tế bào mô là một phần của cơ thể, nhưng chúng vẫn tách biệt và độc lập. Vì vậy, khi chúng ta tách chúng ra để nuôi trong môi trường thích hợp, có đầy đủ chất dinh dưỡng thì các mô có thể phát triển thành mô cơ quan, thậm chí là mô cơ thể.

Tế bào thực vật là đa năng. Tức là tất cả các tế bào sẽ có cùng một bộ gen và có khả năng sinh sản vô tính. Do đó, chúng có thể được nuôi cấy để tạo ra các sinh vật mới. Dựa trên tính đa năng này, phương pháp nuôi cấy mô tế bào đã ra đời. Cơ sở khoa học của công nghệ tế bào là dựa trên sự nhân đôi và phân li đồng đều của các nhiễm sắc thể trong quá trình nguyên phân.

Ưu điểm của phương pháp nuôi cấy mô

So với các phương pháp truyền thống, phương pháp nuôi cấy mô tế bào có nhiều ưu điểm hơn hẳn. Đó là:

• Giúp tạo ra số lượng cây nhân bản chính xác. Từ đó giúp tạo ra loài mới với các tính trạng mong muốn ban đầu.
• Sản xuất cây trong điều kiện dinh dưỡng đầy đủ, giúp cây trưởng thành nhanh hơn và phòng trừ sâu bệnh.
• Giúp tạo cây không cần hạt hoặc thụ phấn thông thường.
• Giúp tái sinh cây hoàn chỉnh từ tế bào thực vật biến đổi gen, tạo ra những loài mới tốt hơn.
• Làm sạch cây nhiễm virus, giúp tăng năng suất và làm nguồn nguyên liệu.

Ứng dụng của phương pháp nuôi cấy mô

Chính vì những ưu điểm tuyệt vời của nó mà nuôi cấy mô tế bào đang được ứng dụng ngày càng rộng rãi trong cả nghiên cứu và sản xuất. Phương pháp cấy phấn và cấy chồi được áp dụng để tạo cây cảnh với số lượng lớn.

Bên cạnh đó, dựa trên cơ sở tế bào học của quá trình nuôi cấy mô, các nhà khoa học có thể bảo tồn các giống cây trồng quý hiếm hoặc có nguy cơ tuyệt chủng. Đồng thời, các nhà khoa học cũng có thể sàng lọc những cây có tính trạng tốt, tạo ra dược phẩm sinh học hoặc cứu lấy phôi của một số loài khó lấy.

Để hiểu rõ hơn phần kiến ​​thức này, chúng ta cùng xem qua một số câu hỏi trắc nghiệm.

Một số câu hỏi về nuôi cấy mô thực vật

Câu 1: Khi nói về nuôi cấy mô và tế bào thực vật, phát biểu nào sau đây không đúng?:

A. Phương pháp nuôi cấy mô tế bào giúp bảo tồn một số loài gen quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng.

B. Phương pháp nuôi cấy mô tế bào giúp tạo ra số lượng lớn cây trưởng thành trong thời gian ngắn

C. Phương pháp nuôi cấy mô tiết kiệm diện tích khi nhân giống

D. Phương pháp nuôi cấy mô tế bào được sử dụng để tạo ra vốn gen dị hợp tử.

Đáp án: D.

Như đã học ở trên, cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô dựa trên sự nhân đôi và phân li đồng đều của các nhiễm sắc thể trong quá trình nguyên phân, do đó không tạo ra biến dị tổ hợp.

Câu 2: Thành tựu của công nghệ tế bào là gì?

A. Tạo giống dâu tằm cho năng suất lá cao hơn

B. Tạo giống lúa tổng hợp chất dinh dưỡng tốt hơn

C. Tạo Doly the Sheep

D. Tạo ra vi khuẩn E.coli – một chủng vi khuẩn có khả năng sản xuất insulin giúp điều trị bệnh tiểu đường.

Đáp án C. Các thành tựu của công nghệ tế bào là: tạo giống cây trồng và vật nuôi thông qua cấy truyền phôi và nhân bản vô tính. Xem xét từng câu trả lời, chúng tôi thấy những lý do sau:

Phương án A: thành tựu của phương pháp gây đột biến thông qua các tác nhân hóa học

Phương pháp B và D: thành tựu của công nghệ gen.

Phương án C: thành tựu của công nghệ nuôi cấy mô tế bào (nhân bản vô tính).

Câu 3: Phát biểu nào sau đây là đúng về công nghệ tế bào thực vật?

A. Bằng phương pháp nuôi cấy mô thực vật, các nhà khoa học có thể tạo ra các kiểu gen đồng hợp

B. Khi ta nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh sẽ cho kết quả là dòng đồng hợp tử về số lượng gen.

C. Khi dung hợp 2 tế bào của 2 loài thực vật, ta có thể tạo ra giống mới có kiểu gen đồng hợp tử về cả 2 loài.

D. Công nghệ tế bào thực vật giúp nhân giống cây quý hiếm.

Dựa vào ứng dụng của công nghệ tế bào thực vật, ta dễ dàng trả lời được đáp án D /

Như vậy là chúng ta đã tìm hiểu về nuôi cấy mô, cũng như cơ sở tế bào học của nuôi cấy mô. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về kiến ​​thức cơ bản tế bào học của nuôi cấy mô, đừng ngại để lại bình luận bên dưới. Chúng ta sẽ cùng nhau trao đổi và thảo luận!

Xem thêm >>> Cơ sở tế bào học của chuyển đoạn gen là gì? Đặc điểm của hoán vị gen