Vẻ đẹp cổ điển và hiện đại trong Tràng Giang của Huy Cận – Văn học 11

Tìm hiểu, phân tích vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang sẽ cho người đọc thấy một hồn thơ đầy hoài niệm u uất, cũng như nốt buồn thường thấy trong thơ Huy Cận trong bản hợp xướng đa âm của phong cách Việt Nam. Phong trào Thơ mới. Trong tác phẩm này, nhà thơ đã khắc họa thành công lăng kính cổ kính vạn nỗi sầu cùng với sắc thái hiện thực một cách tinh tế. Cùng với nhau Tip.edu.vn Cùng tìm hiểu, cảm nhận và phân tích vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang qua bài viết dưới đây.

Đôi nét về tác giả Huy Cận và tác phẩm Tràng Giang

Là nhà thơ nổi tiếng của phong trào Thơ mới 1930-1945, Huy Cận với hồn thơ rất riêng đã khẳng định được tài năng trong ngòi bút của mình. Vẻ đẹp cổ điển pha lẫn hiện đại ở Tràng Giang là minh chứng cụ thể nhất cho nhận xét trên “Sầu hay nỗi buồn là âm thanh khiến Lửa thiêng như khúc nhạc dài thê lương”. (Hoài Thanh – Một thời đại trong thơ).

Về tác giả Huy Cận

• Huy Cận tên khai sinh là Cù Huy Cận, sinh năm 1919 mất năm 2005, quê ở Hương Sơn-Hà Tĩnh.
• Huy Cận là nhà thơ xuất sắc của phong trào Thơ mới 1930-1945.
• Trước Cách mạng tháng Tám, người ta thấy thơ ông chất chứa bao nỗi niềm về kiếp người với bao nỗi nhớ da diết. “Vũ trụ ca” “Lửa thiêng” và “Bản kinh sư” là những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Huy Cận trong thời kỳ này.
• Sau Cách mạng Tháng Tám, thơ ông cũng có nhiều thay đổi phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện lịch sử lúc bấy giờ. Lúc này ta mới thấy trong thơ ông niềm lạc quan tin tưởng, niềm vui phấn khởi bắt nguồn từ cuộc sống chiến đấu và xây dựng của nhân dân lao động. “Đất nước nở hoa” “Bài thơ để đời” “Trời sáng mỗi ngày” là những tác phẩm tiêu biểu của Huy Cận ở thời kỳ sau này.

Về bài thơ Tràng Giang

• Vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang cùng với nỗi buồn của con người và vẻ đẹp thiên nhiên của sóng nước là linh hồn của tác phẩm này.
• Tràng Giang là bài thơ tiêu biểu cho hồn thơ Huy Cận trước Cách mạng tháng Tám, được sáng tác trong hoàn cảnh nhà thơ đứng ở bờ nam bến Chèm sông Hồng. Tác phẩm được rút ra từ tập “Lửa thiêng”.
• Lấy cội nguồn từ sự mênh mông của sông nước, sự mênh mông vô tận của đất trời cùng với tâm trạng bùi ngùi, biết ơn những kiếp người nhỏ bé, Huy Cận đã sáng tác nên những câu thơ bất hủ, một nỗi niềm khi trôi giữa dòng đời vô định …
• Với vẻ sầu muộn và vẻ đẹp vừa cổ điển vừa hiện đại ở Tràng Giang, tác phẩm này đã có chỗ đứng trong lòng người đọc, mãi mãi tiêu biểu cho hồn thơ Huy Cận thời kỳ trước Cách mạng tháng Tám.

Phân tích vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang của Huy Cận

Để tìm hiểu vẻ đẹp xưa và nay ở Tràng Giang, trước hết chúng ta cần phân tích nội dung bài thơ cũng như trả lời các câu hỏi trong chương trình học.

Vẻ đẹp cổ điển và hiện đại được thể hiện ngay từ khổ thơ mở đầu. Hai chữ “song hành” cùng với “điệp ngữ” tạo cho bài thơ một nét đẹp Đường Thi cổ điển. Ta thấy thấp thoáng một chiếc thuyền nhỏ xuôi mái trong bầu trời mênh mông sóng nước. Chỉ có chữ “sầu” giữa dòng đã thể hiện được cái vui đùa nhỏ nhoi, cái sầu riêng của con đò – của tâm trạng nhà thơ.

Khổ thơ đầu Tràng Giang

“Tràng giang gợn sóng buồn.

Thuyền buồm song song

Thuyền về bến rồi lại buồn.

Củi cành khô nằm cách mấy dòng “

Câu thơ cuối bài thơ nghe sao lạc lõng, hiu quạnh. Là củi khô trơ trụi lạc mấy dòng giữa non sông, vũ trụ bao la. Chỉ với một vài nét chấm phá đơn giản, vẻ đẹp cổ điển pha lẫn hiện đại của Tràng Giang đã dần hiện ra. Giữa những ước lệ truyền thống xa xưa của thơ Đường luật cùng với hình ảnh củi khô lạc dòng độc đáo, hiện đại đã thể hiện tài năng tinh tế của nhà thơ.

Khổ thơ thứ hai ở Tràng Giang

“Mặc kệ gió cỏ hiu quạnh

Còn đâu tiếng làng xa chợ chiều?

Mặt trời lặn và bầu trời thăm thẳm

Sông dài, trời rộng, bến vắng ”

Chỉ một câu thơ ngắn gọn với hai từ lóng “lười biếng” và “khoái lạc” ở đầu và cuối câu đã giúp làm nổi bật cái mênh mông của dòng sông, cái nhỏ bé của kiếp người cũng như vẻ đẹp cổ kính. Cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang. Bên cạnh đó còn là sự sâu lắng, âm thanh của làng xa trong buổi chợ chiều trong ánh hoàng hôn và làn khói lam chiều đầy sầu muộn.

Không chỉ dừng lại ở việc sử dụng hàng loạt từ ngữ mà những hình ảnh tương phản “nắng hạ”, “trời rộng sông dài” kết hợp với những thủ pháp nghệ thuật của thơ cổ đã khiến cho hình dung của người đọc có thể hình dung được một sự rộng mở trong không gian và thời gian, từ đó thấy được sự nhỏ bé của con người.

Khổ thơ thứ ba của Tràng Giang

Dòng cảm xúc u uất hoài cổ cứ thế lan tỏa khắp các dòng thơ sau, hàng loạt hình ảnh tinh tế thể hiện vẻ đẹp cổ điển pha lẫn hiện đại của Tràng Giang.

“Bạn đi đâu, hết hàng này đến hàng khác?

Bao la không có con thuyền qua lại

Không yêu cầu bất kỳ sự thân mật nào

Lặng lẽ bờ xanh gặp bãi vàng ”

Bên bờ sông ấy, hết hàng bèo trôi về đau thương, mênh mông vô định. Hình ảnh đám bèo trên dòng sông ấy có phải là ẩn dụ cho những kiếp người vô định? Không chỉ một cánh mà từng hàng từng dãy đều thể hiện sự rùng rợn và cô đơn đến vô cùng. Không có sự sống, không có ánh sáng nổi bật, chỉ có sự tĩnh lặng của bãi vàng và bờ xanh.

Khổ thơ cuối của Tràng Giang

Tâm trạng u uất tiếp tục ở khổ thơ cuối càng làm nổi bật vẻ đẹp cổ điển và hiện đại của Tràng Giang. Truyền thống cổ điển được nhà thơ Huy Cận mượn từ bài thơ Đường tứ tuyệt của Đỗ Phủ

“Lớp mây cao đùn lên núi bạc

Cánh chim nhỏ trong bóng tối

Trái tim đất nước rung động theo dòng nước

Không khói, hoàng hôn cũng nhớ nhà ”

Nghệ thuật sử dụng từ láy độc đáo tiếp tục được nhà thơ sử dụng trong khổ thơ cuối của bài thơ. “Lớp” là từ láy kết hợp với lối viết miêu tả đã tái hiện lại nét sinh động của trời cao, núi bạc. Chỉ một động từ duy nhất “extrude” tạo ra chuyển động linh hồn của đám mây.

Hình ảnh bóng chiều và chim sải cánh là chất liệu quen thuộc của thơ ca xưa. Câu thơ đơn giản gợi tả không gian nhưng lại gợi ra thời gian vô tận. Hai dòng cuối làm ta nhớ đến tứ thơ của Thôi Hiệu. Ở đây nhà thơ không cần khói sương chiều tà mà lòng vẫn bâng khuâng, nhớ nhà. Đây là vẻ đẹp tinh tế của thơ ca hiện đại.

Bình luận và sáng tác bài Tràng giang của Huy Cận

Để hiểu thêm về tác phẩm, chúng ta hãy cùng khám phá và tìm ra câu trả lời trong chương trình học.

Title – Em nhớ trời rộng sông dài

• Hai từ bâng khuâng thể hiện tình cảm của nhà thơ, đó là cảm giác lẻ loi, lạc lõng trước sông dài, biển cả bao la. Khoảng trời rộng trong nhan đề là sông dài hay là một ẩn dụ cho nỗi nhớ nhà của nhà thơ?
• Ca từ vì thế cũng làm nổi bật nội dung nghệ thuật của bài thơ nói chung, khắc sâu vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang nói riêng.

Suy nghĩ về giọng điệu chung của cả bài thơ

• Buồn và buồn, buồn và đau là âm điệu trầm lắng của bài thơ.
• Nhịp 3-4 đã tạo nên một nhịp điệu nhẹ nhàng, da diết. Giai điệu Tràng giang như sóng nước.

Bức tranh thiên nhiên cổ điển nhưng vẫn gần gũi

• Thiên nhiên ở Tràng Giang là một bức tranh với những hình ảnh cổ điển nổi bật như con thuyền, dòng sông, hay bến vắng… Hay những hình ảnh cổ kính trong thơ Đường xưa.
• Bức tranh thiên nhiên ấy vẫn thân thuộc và vô cùng gần gũi bởi vẻ đẹp vừa cổ kính vừa hiện đại. Đó là hình ảnh sông quê “củi một cành khô” hay “tiếng làng xa chợ chiều”.

Tình yêu thiên nhiên thấm nhuần lòng yêu nước thầm kín

• Bài thơ là nỗi sầu cô đơn trước bao la của thiên nhiên nhưng lại là nỗi sầu thấm đẫm tình yêu cuộc sống, tình người và lòng yêu nước của nhà thơ.
• Hình ảnh cánh bèo trôi hay cành khô lạc dòng là hình ảnh ẩn dụ cho kiếp người lênh đênh chưa tìm được lối đi trong xã hội cũ thời bấy giờ. Tâm trạng của những con người – được thể hiện là nhà thơ – đã được vẽ nên qua bức tranh thiên nhiên.
• Gắn cái tôi cô đơn, buồn tủi, tủi hờn với cảnh nước mất nhà tan, ta mới hiểu được tình cảm yêu nước sâu sắc của nhà thơ Huy Cận.

Những nét nghệ thuật của bài thơ Tràng giang

• Sử dụng hình thức thở bằng cơ vòng với một khoảng dừng nhịp nhàng và cân bằng.
• Thủ pháp tương phản được sử dụng khéo léo cùng với hàng loạt từ ghép vần hoặc hoàn toàn so le đã giúp làm nổi bật nội dung bài thơ.
• Sự kết hợp hài hòa như so le giữa các từ, ngắt nhịp.

Vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang của nhà thơ Huy Cận

Sau khi tìm hiểu, phân tích, bình luận về nội dung bài thơ, chúng ta cùng tìm hiểu vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang.

Cảm hứng sáng tạo và chủ đề thể hiện vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang

• Nói đến vẻ đẹp cổ điển và hiện đại thì cảm hứng là yếu tố đầu tiên phải kể đến. Bài thơ là nỗi niềm day dứt khôn nguôi của những con người nhỏ bé, bấp bênh, không tìm được lối đi trong xã hội cũ trước Cách mạng tháng Tám. Sự hữu hạn của con người với sự vô tận của thời gian và không gian trong tình cảm của họ. Cảm hứng ấy cũng làm bật lên ý tưởng của cả bài thơ.
• Một cái tôi thơ mới với nỗi buồn chung của cả một thế hệ bế tắc không tìm ra lối đi. Tràng Giang là tiếng nói thầm kín của lòng yêu nước.
• Bố cục của bài thơ cũng thể hiện vẻ đẹp cổ điển và hiện đại. Đó là vào một buổi chiều thu năm 1939, bức tranh thiên nhiên được miêu tả trong bài thơ đã trở thành tâm hồn cô đơn của một nhà thơ rất buồn.

Chất thơ của bài thơ thể hiện vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang

• Trong tác phẩm, ta bắt gặp nhiều hình ảnh quen thuộc trong thơ cổ như cánh chim chiều tà, bến vắng và nhiều bài thơ cổ.
• Vẻ đẹp cổ điển và hiện đại qua chất liệu thơ còn được thể hiện qua những hình ảnh, âm thanh đời thường, rất chân thực và không chút ước lệ như tiếng chợ chiều, xóm xa, xóm nổi. Củi khô…

Vẻ đẹp cổ điển và hiện đại ở Tràng Giang được thể hiện qua thể thơ và phong cách

• Vẻ đẹp cổ điển và hiện đại trong bài thơ Tràng Giang còn được thể hiện qua thể loại và bút pháp thơ. Bài thơ mang phong cách cổ điển, pha chút thơ Đường Thi, câu thơ 7 chữ ngắt nhịp, gieo vần và cấu trúc thơ tương phản.
• Nhà thơ Huy Cận đã dùng bút pháp tả cảnh ngụ tình gợi nhiều hơn tả bằng những từ láy như tịch mịch, thang giang – một loạt từ Hán Việt cổ.

Vẻ đẹp cổ điển và hiện đại đã được làm nổi bật qua chủ đề, cảm hứng sáng tác, chất liệu thơ cũng như thể loại và phong cách mà nhà thơ sử dụng. Tràng giang không chỉ là bức tranh thiên nhiên thấm đẫm tâm trạng của nhân vật trữ tình, mà nó còn là tiếng nói yêu nước thầm kín của nhà thơ và cả một thế hệ nhà thơ lúc bấy giờ. Tràng giang là bài thơ của tâm hồn, thể hiện sự cô đơn, lạc lõng trước vũ trụ và cuộc đời. Vẻ đẹp này của bài thơ sẽ mãi đi vào lòng người với phong cách tiêu biểu và độc đáo của Huy Cận.

Trên đây là những kiến ​​thức bổ ích về vẻ đẹp cổ điển và hiện đại trong bài thơ Tràng giang của nhà thơ Huy Cận. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin thiết thực phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu của bản thân. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào liên quan, hoặc có bất kỳ đóng góp nào thêm về chủ đề nét đẹp cổ điển và hiện đại tại Tràng Giang, hãy để lại bình luận bên dưới để chúng ta cùng trao đổi thêm nhé!

Xem thêm >>> Cảm nhận bài thơ Tràng Giang của nhà thơ Huy Cận [Bài viết HAY NHẤT]

Xem thêm >>> Phân tích 2 khổ thơ đầu bài Tràng Giang của Huy Cận – Ngữ văn 11

Xem thêm >>> Đây thôn Vĩ Dạ cảm nhận và phân tích vẻ đẹp của bài thơ

Xem thêm >>> Phân tích ý nghĩa của hình tượng đoàn tàu trong Hai đứa trẻ của Thạch Lam

Xem thêm >>> Phân tích nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân

Xem thêm >>> Phân tích hình ảnh bát cháo hành Thị Nở trong Chí Phèo của Nam Cao