Thành phần biệt lập là gì? Ví dụ và Bài tập thành phần biệt lập

Thành phần biệt lập là gì? Các ví dụ và bài tập về thành phần biệt lập? Sơ đồ các thành phần biệt lập?… Đây là những vấn đề được nhiều học sinh quan tâm trong quá trình soạn văn lớp 9 THCS. Hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây của Tip.edu.vnbạn sẽ biết các khái niệm, ví dụ cũng như thành thạo việc sử dụng các thành phần biệt lập trong cuộc sống.

Khái niệm thành phần biệt lập là gì?

Thành phần biệt lập là gì? Thành phần biệt lập là thành phần tuy thuộc cấu tạo câu nhưng không tham gia vào việc diễn đạt ý nghĩa của câu. Nó hoàn toàn tách biệt để chỉ ra ý nghĩa riêng của nó, nhưng nó không phải là thừa. Trong ngôn ngữ tiếng Việt, chúng ta thường thấy người ta sử dụng câu có thành phần biệt lập.

Nó giống như một thành phần giúp cho câu nói trở nên đặc biệt, nổi bật hơn, đồng thời thể hiện rõ ý của người nói và gây được sự chú ý của người nghe. Bạn cần biết và hiểu chúng để sử dụng trong từng trường hợp cụ thể.

Dấu hiệu nhận biết thành phần biệt lập

Thông thường phần biệt lập rất dễ nhận ra trong câu, miễn là bạn biết đặc điểm của chúng. Vị trí của chúng xuất hiện ở nhiều nơi khác nhau, chủ yếu là ở đầu câu.

Có bao nhiêu thành phần biệt lập?

Thành phần cuộc gọi-trả lời

Thành phần biệt lập là gì, thành phần gọi và phản hồi là gì? Nhận biết trong câu nhờ các quan hệ giao tiếp, dùng để gọi và đáp, có tác dụng duy trì và xác lập các quan hệ trong câu liên hệ. Thành phần này tuy không tham gia diễn đạt nghĩa của câu nhưng lại giúp người nghe hiểu nhau hơn.

Ví dụ:

• Hương ơi, bạn có thể lấy cho mình một cái cặp được không!

“Ối” ở đây là bộ phận biệt lập của cuộc gọi và câu trả lời, là một từ được thêm vào sau danh từ để chỉ người nói gọi người nghe trả lời. Nếu tách thành phần này ra thì nó không có ý nghĩa, nhưng chèn nó vào câu sẽ làm tăng giá trị của nó và giúp người nghe hiểu nghĩa hơn.

• Hãy gọi cho tôi khi bạn cần mua!

“Let” ở đây là một hành động gọi, không có nghĩa khi đặt riêng lẻ, nhưng đưa vào câu lại tạo ra một nghĩa khác. Tạo cảm giác đặc biệt cho người nghe.

Thành phần phụ trợ

Thành phần biệt lập là gì, thành phần chú thích là gì? Thêm chi tiết vào phần chính của câu là nổi bật, xảy ra để mọi người hiểu. Trong câu có thêm các thành phần để giải thích nghĩa của câu, bổ sung đủ thông tin để làm sáng tỏ sự việc.

Do đó nó được gọi là thành phần chú thích trong câu. Nó có thể là một từ, một câu và thường được đặt trước dấu hai chấm, dấu gạch ngang, dấu phẩy, dấu ngoặc hoặc giữa hai dấu phẩy.

Ví dụ:

• Minh – Lớp trưởng lớp 9B, đạt giải Nhất kỳ thi cấp tỉnh môn Sinh học vừa qua.

“Chủ nhiệm lớp 9B” được tính là thành phần nhận xét trong một câu, theo sau là dấu gạch ngang (-). Nó có tác dụng bổ sung thông tin cho câu để mọi người hiểu rõ hơn về người được đề cập và chức vụ của họ.

Xem chi tiết >>> Thành phần chú thích là gì? Dấu hiệu nhận biết phụ đề

Thành phần tâm trạng

Thành phần tâm trạng là gì? Một thành phần được sử dụng trong câu để xác định cách người nói diễn đạt những điều trong câu đó. Nhấn mạnh bộ phận được đề cập trong câu. Mức độ đáng tin cậy của sự vật, hiện tượng được thể hiện qua việc sử dụng từ ngữ tăng dần. Ví dụ, có vẻ như, có vẻ như, có thể, có lẽ, chắc chắn,…

Ví dụ:

• Hình như dạo này bạn tăng cân một chút, trông bạn rất xinh.

“Dường như” là thành phần phụ ngữ trong câu thể hiện ý của người nói rằng người nói không rõ về vấn đề đó nhưng tỏ ra thích thú. Kết hợp với các từ khác để diễn đạt rõ ràng hơn nội dung trong câu.

• Có lẽ bạn đã quên rằng hôm nay tôi đã đợi bạn 2 tiếng đồng hồ để cùng tôi về nhà.

“Có lẽ” là thành phần phụ ngữ trong câu, thể hiện độ tin cậy cao của người nói diễn đạt trong câu. Thể hiện tình cảm của người nói là đang chờ đợi và có ý định cho đối phương hiểu tâm trạng của mình. Nhưng ở mức độ nhẹ nhàng, không gắt nên không khiến người nghe khó chịu. Nếu từ có lẽ được bỏ qua, nội dung của câu sẽ không thay đổi.

Thành phần của câu cảm thán

Thành phần cảm thán là gì? Nhận biết qua biết người nói bộc lộ tâm lý, tính cách trong câu nói. Biệt lập trong câu nhấn mạnh đối tượng hoặc sự việc chính đang được nói đến. Tâm lý của người nói ở đây là vui, buồn, hạnh phúc, tức giận, hụt hẫng, bàng hoàng, …

Ví dụ:

• Ồ! Con chó con này bạn mới mang về nhà, trông rất xinh.

“Wow” là thành phần cảm thán thể hiện cảm xúc một cách tự nhiên, khiến người nghe cảm thấy thoải mái. Người nói có thể thay lời nói bộc lộ cảm xúc, có tác dụng tăng cảm, nhưng không có ý nghĩa bổ trợ cho thành phần chính. Như bạn thấy, chúng đứng riêng biệt ở đầu câu.

Như vậy qua bài viết trên các bạn đã nắm chắc kiến ​​thức ngữ pháp để trả lời câu hỏi thành phần biệt lập là gì. Hi vọng các bạn sẽ sử dụng hợp lí và hiệu quả yếu tố này để diễn đạt ý trong câu.

Xem thêm >>> Trạng từ là gì? Chức năng và phân loại tính từ