Sự hình thành và Văn hóa của các quốc gia cổ đại phương Đông

Để tìm hiểu về các quốc gia cổ đại phương Đông, không thể bỏ qua đặc điểm hình thành của các quốc gia đó như thế nào? Về văn hóa, xã hội thì sao? Hãy cùng Tip.edu.vn tìm hiểu điều này qua bài viết dưới đây.

Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông

Ở các quốc gia cổ đại phương Đông có 4 nền văn minh, đó là: Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ và Trung Quốc, ra đời từ thế kỷ IV – III TCN. Để tìm hiểu về các quốc gia cổ đại phương Đông, trước hết chúng ta cần hiểu rõ về điều kiện tự nhiên cũng như sự phát triển của các ngành kinh tế ở các quốc gia cổ đại phương Đông.

Điều kiện tự nhiên

Điều kiện tự nhiên ở các quốc gia cổ đại phương Đông có một điểm chung là được hình thành bên cạnh các lưu vực của các con sông lớn:

• Ai Cập là sông Nile.
• Lưỡng Hà là sông Tig và sông Euphrates.
• Ấn Độ là sông Indus, sông Hằng.
• Trung Quốc là sông Hoàng Hà và sông Dương Tử.
• Công cụ lao động của họ chủ yếu bằng đồng thau, đá, tre, nứa, gỗ…
• Thuận lợi: Do đất đai phù sa, màu mỡ, gần nguồn nước tưới nên rất thuận lợi cho sản xuất và sinh hoạt.
• Khó khăn: Một trong những khó khăn của vùng này là dễ xảy ra lũ lụt, mất mùa, ảnh hưởng đến đời sống của người dân.

Bình luận: Chính nhu cầu kiểm soát nước cho nông nghiệp và bảo vệ mùa màng của các quốc gia này đòi hỏi phải có nhiều người cùng chung sống và được tổ chức một cách khoa học, vì vậy mà nhà nước của các quốc gia cổ đại phương Đông ra đời.

Sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi và phát triển thủ công từ các bộ lạc nguyên thủy đã tạo ra thặng dư của cải vĩnh viễn. Đồng thời phân hóa thành các giai cấp nên thúc đẩy sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông.

Sự phát triển của các thành phần kinh tế

• Các quốc gia cổ đại phương Đông đều lấy nông nghiệp làm gốc.
• Bên cạnh đó, họ cũng lấy chăn nuôi là ngành chính.
• Một số ngành công nghiệp khác như làm gốm, dệt …
• Bên cạnh đó, họ còn tiến hành trao đổi sản phẩm giữa vùng này với vùng khác.

Sự hình thành các quốc gia cổ đại ở phương Đông

• Chính vì sản xuất phát triển dẫn đến phân hóa xã hội và xuất hiện giàu nghèo nên giai cấp và nhà nước ra đời.
  • Vào thiên niên kỷ thứ 4 trước Công nguyên, trên lưu vực sông Nile, cư dân của Ai Cập cổ đại tập trung thành các công xã. Các xã được kết hợp thành các liên hiệp xã, được gọi là “Nôm”. Vào khoảng năm 3200 trước Công nguyên, một quý tộc hùng mạnh đã chinh phục tất cả các “chữ Nôm” và thành lập nhà nước thống nhất của Ai Cập.
  • Trong lưu vực Lưỡng Hà (thiên niên kỷ thứ 4 trước Công nguyên), hàng chục quốc gia nhỏ của người Sumer đã được hình thành.
  • Trên lưu vực sông Indus, các quốc gia cổ đại ra đời vào giữa thiên niên kỷ thứ ba trước Công nguyên.
  • Nhà Hạ cũng hình thành vào thế kỷ 21 trước Công nguyên, mở đường cho xã hội và nhà nước có giai cấp của Trung Quốc.

Chế độ chuyên chế phương Đông cổ đại

• Trong thiên niên kỷ IV-III trước Công nguyên, một xã hội và nhà nước có giai cấp đã được hình thành trên các lưu vực sông Nile, Tigre và Euphrates, Indus, Hằng và Hoàng Hà.
• Xã hội ở các quốc gia cổ đại phương Đông có các giai cấp hình thành từ các liên minh bộ lạc, do nhu cầu tưới tiêu.
• Nhà nước chuyên chế từ chính quyền trung ương, và do nhà vua đứng đầu.
• Nhà vua dựa vào quý tộc và tôn giáo để bắt dân chúng phải phục tùng. Vị vua chuyên chế – người Ai Cập gọi là Pharaoh (nhà lớn), người Lưỡng Hà gọi là Ensi (người đứng đầu), người Trung Quốc gọi là Thiên Sơn (con trời).
• Đối với họ, phụ tá của nhà vua là một bộ máy hành chính gồm các quý tộc, đứng đầu là Vidia (Ai Cập), Tể tướng (Trung Quốc). Bên cạnh đó, họ thu thuế, xây dựng các công trình kiến ​​trúc như đền đài, cung điện, đường xá, chỉ huy quân đội.
• Chế độ nhà nước với vua là người đứng đầu cũng có quyền lực tối cao và bộ máy hành chính hỗ trợ việc thi hành, v.v … được gọi là chế độ chuyên quyền cổ đại.

Xã hội cổ đại phương Đông bao gồm những giai cấp nào??

Xã hội cổ đại phương Đông bao gồm 3 giai cấp chính bao gồm:

• Hoàng Gia: Đứng đầu là vua nắm mọi quyền hành và các quan lại quản lý hành chính từ trung ương đến địa phương.
• Giai cấp nông dân công xã: Đây là giai cấp chiếm đa số ở các quốc gia cổ đại phương Đông, đồng thời cũng là giai cấp chủ yếu sản xuất ra của cải cho xã hội.
• Lớp nô lệ: Chủ yếu phục vụ quý tộc và quan lại, có thân phận cấp dưới, thấp hèn, ít tham gia sản xuất.

Văn hóa của các quốc gia cổ đại phương Đông

Văn hóa các nước phương Đông cổ đại có những thành tựu rực rỡ còn tồn tại đến ngày nay, bao gồm các lĩnh vực sau:

Thiên văn học và lịch

Do nhu cầu sản xuất nông nghiệp, dựa vào tự nhiên, lịch và thiên văn học lần đầu tiên ra đời ở đây. Sự chuyển động của mặt trăng và mặt trời đã được cư dân các nước phương Đông cổ đại ghi lại và chia thành các ngày giờ khác nhau, gọi là nông lịch.

Lịch của các nước phương Đông cổ đại gần giống như lịch hiện đại mà chúng ta sử dụng.

Viết

Chữ viết là phát minh vĩ đại nhất khi ghi lại những thành tựu hay kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp của các quốc gia cổ đại phương Đông. Ban đầu là các biểu đồ, sau đó là các biểu đồ.

Từ khi hình thành chữ viết, các loại giấy khác nhau cũng ra đời ở các nước như: Giấy cói của người Ai Cập, thẻ tre, xương thú, mai rùa … của người Trung Quốc, được viết trên đất sét, nung của người Lưỡng Hà. Dòng sông.

Toán học

Toán học ở các quốc gia cổ đại phương Đông cũng rất phát triển khi nó gắn liền với việc phân chia đất đai và xây dựng.

Điển hình là người Ai Cập tính ra số Pi, người Lưỡng Hà tính ra các phép cộng, trừ, nhân và chia, người Ấn Độ tính ra số 0 …

Ngành kiến ​​trúc

Kiến trúc của các nước phương Đông cổ đại phát triển rất phong phú như:

• Ai Cập có Kim tự tháp.
• Những ngôi đền ở Ấn Độ.
• Thành cổ treo nổi tiếng của Babylon ở Lưỡng Hà.

Những công trình kiến ​​trúc còn tồn tại cho đến ngày nay như Kim tự tháp Ai Cập được coi là kỳ quan của thế giới và cũng là kỳ tích, sự sáng tạo, thành tựu rực rỡ của nền văn minh phương Đông cổ đại.

Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Đông là một bước tất yếu của lịch sử khi xã hội có sự phân chia giai cấp. Sự phát triển thành tựu văn hóa rực rỡ của nhân loại còn lưu truyền đến ngày nay một phần được hình thành từ những nền văn minh của các quốc gia cổ đại phương Đông.

Xem thêm >>> Các quốc gia cổ đại phương Tây: Sự hình thành và đặc điểm xã hội