Hiệp định Giơnevơ: Nguyên nhân, Hoàn cảnh, Nội dung và Hạn chế

Hiệp định Giơnevơ là một trong những trang sử vàng không chỉ của Việt Nam mà còn của các nước Đông Dương. Hiệp định Giơnevơ đã làm thất bại âm mưu xâm lược và bành trướng của các nước thuộc địa. Đồng thời ghi nhận sự thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của 3 nước Việt Nam, Lào và Campuchia. Trong phạm vi bài viết dưới đây, chúng ta hãy Tip.edu.vn Tìm hiểu về Hiệp định Giơnevơ và các nội dung liên quan.

Lý do ký kết Hiệp định Giơnevơ là gì?

• 5 giờ 30 phút ngày 7/5/1954, Hội nghị Đông Dương nhận được tin đế quốc Pháp thất bại. Vì vậy, ngày 5/5/1954, các vấn đề về tình hình chiến sự ở Đông Dương đã được đưa ra thảo luận sớm.
• Hiệp định Giơnevơ không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình chiến sự ở Việt Nam mà còn liên quan đến các nước thuộc địa, thuộc địa khác. Đặc biệt là đối với người dân, chính phủ Việt Nam và Pháp.
• Lập trường của phía Việt Nam là kiên quyết đòi hòa bình, độc lập của ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia. Mọi vấn đề của dân tộc Việt Nam, đất nước Việt Nam phải do nhân dân Việt Nam quyết định và giải quyết. Người nước ngoài không được tham gia chính trị tại Việt Nam.

Nội dung của Hiệp định Giơnevơ 1954

Hiệp định Genève được ký kết vào ngày 20 tháng 7 năm 1954 tại Thụy Sĩ. Hiệp định đã thành công tốt đẹp với các nội dung chính sau:

• Các nước có mặt trong Hiệp định tôn trọng và cam kết bảo đảm các quyền dân tộc, độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, Campuchia và Lào. Tất cả các quốc gia có mặt đã ký hiệp ước cam kết không can thiệp vào công việc nội bộ và chính trị của ba nước.
• Các bên trực tiếp tham chiến ở Đông Dương thực hiện hiệp định ngừng bắn. Bắt đầu thiết lập lại hòa bình và thống nhất ở Biển Đông.
• Trong hiệp định, cấm nước ngoài đưa quân đội hoặc bất kỳ vũ khí nước ngoài nào vào Đông Dương. Đồng thời, nước ngoài cũng không được phép thiết lập căn cứ dân sự ở bất kỳ khu vực nào trên lãnh thổ Đông Dương.
• Các nước Đông Dương không được phép tham gia bất kỳ liên minh quân sự nào trong và ngoài khu vực. Không được phép các nước khác đóng quân trên lãnh thổ quốc gia để làm căn cứ địa hoặc nhằm mục đích gây chiến tranh xâm lược.
• Việt Nam đang từng bước tiến tới thống nhất đất nước, tuyên bố toàn vẹn lãnh thổ bằng các cuộc tổng tuyển cử tự do được tổ chức trên cả nước. Cuộc tổng tuyển cử này dự kiến ​​được tổ chức vào tháng 7 năm 1956. Mọi diễn biến sẽ được kiểm soát và thực hiện dưới sự giám sát của Ủy ban Quốc tế. Phái đoàn do Ấn Độ và Ba Lan chủ trì và Canada là hai nước thành viên tháp tùng.
• Trách nhiệm thực hiện các điều khoản đã cam kết trong Hiệp định Geneva thuộc về những người đã ký kết hiệp định cũng như những người kế nhiệm của họ.
• Các bên tham chiến ở Đông Dương tập trung tại địa điểm đã định. Chuyển quân và bàn giao địa bàn cũ cho nước sở tại.

Tình hình chiến tranh ở việt nam

Quân đội nhân dân Việt Nam và quân viễn chinh Pháp đã tập trung ở hai đầu cầu là phía Bắc và phía Nam. Hai bên nhất trí lấy vĩ tuyến 17 tại sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị làm giới tuyến tạm thời. Ở mỗi bên của vĩ tuyến, quân đội của cả hai bên đều xây dựng một khu vực tập kết gọi là khu phi quân sự.

Tình hình chiến sự ở Lào

Ở Lào, quân địch và bọn thực dân tạm ngừng chiến đấu. Theo quy định, lực lượng kháng chiến Lào tập trung tại các tỉnh Phong Sa Ly, Sầm Nưa.

Tình hình quân sự ở Campuchia

Tại Campuchia, quân đội Campuchia và quân đội viễn chinh Pháp nhận được lệnh ngừng chiến. Thay vì tập trung tại khu vực tập kết như các quốc gia khác, hai lực lượng này lại phục vụ tại khu vực bị chiếm đóng.

Hiệp định Giơnevơ có những hạn chế gì?

• Lúc này miền Nam chưa giải phóng, đất nước chưa thống nhất. Cụ thể, việc xác định ranh giới quân sự tạm thời và phân chia khu vực tập kết quân của Việt Nam không phải là vĩ tuyến 13 hay 16 theo kế hoạch đấu tranh của Việt Nam mà là vĩ tuyến 17. Như vậy, Việt Nam phải để lại toàn bộ vùng giải phóng V và nhiều vùng tự do phía nam vĩ tuyến 17 làm vùng tập kết, chuyển giao cho Pháp.
• Với hiệp định này, Lào chỉ có 2 tỉnh Sầm Nưa và Phongxaly giải phóng và quân về đây tập kết, nhưng Campuchia không có vùng giải phóng nên lực lượng cách mạng phải giải tán. Hiệp định Giơnevơ giải quyết các vấn đề liên quan đến lực lượng kháng chiến ở Lào và Campuchia mà không có sự tham gia của chính phủ kháng chiến của hai nước này.
• Mỹ không bị ràng buộc về mặt pháp lý mà chỉ tuyên bố tôn trọng hiệp định => Như vậy, các quyền dân tộc cơ bản của ba nước Đông Dương đã không được thực hiện. Về việc thực hiện, trên thực tế Hiệp định Giơnevơ chỉ được thực hiện một phần: chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương; tập kết và chuyển quân theo địa bàn và thời gian quy định. Bên cạnh đó, cuộc tổng tuyển cử thống nhất đất nước Việt Nam đã không thể thực hiện được do chính sách can thiệp và xâm lược của Mỹ. Như vậy, một cuộc chiến mới cũng bắt đầu.

Ý nghĩa của Hiệp định Giơnevơ?

Hiệp định Giơnevơ được ký kết năm 1954. Đây là văn bản pháp lý quốc tế liên quan đến các vấn đề ở Đông Dương.

Cụ thể, Hiệp định Giơnevơ đã chính thức công nhận các quyền dân tộc cơ bản của các nước ở Đông Dương. Đồng thời, hiệp định yêu cầu các nước đế quốc và thuộc địa trên thế giới phải tuân thủ và cam kết tôn trọng các quy định của hiệp định. Có thể nói, Hiệp định Giơnevơ là dấu mốc quan trọng đánh dấu thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Pháp của nhân sĩ Việt Nam.

Những bước phát triển ở Việt Nam sau Hiệp định Giơnevơ

Thắng lợi sau Hiệp định Giơnevơ được đánh giá là không trọn vẹn. Bởi trên thực tế, Việt Nam mới chỉ giải phóng được phần lãnh thổ phía Bắc. Khu vực phía nam ngoài vĩ tuyến 17 vẫn do quân đội thực dân chiếm đóng.

Hiệp định Giơnevơ được ký kết năm 1954 buộc thực dân Pháp phải chấm dứt chiến tranh xâm lược Việt Nam. Pháp rút hết quân. Tuy nhiên, kẻ thay thế Pháp là đế quốc Mỹ đang ra sức quốc tế hóa cuộc chiến ở Đông Dương.

Cuộc cách mạng ở Việt Nam còn kéo dài. Và một lần nữa toàn dân, cả nước lại bắt đầu cuộc đấu tranh mới để tiếp tục giải phóng và thống nhất toàn vẹn lãnh thổ.

Hiệp định Giơnevơ là một sự kiện lịch sử không chỉ của Việt Nam mà còn của cả Đông Dương. Hiệp định Giơnevơ là đòn giáng mạnh vào các nước thuộc địa, đế quốc và dập tắt tham vọng bành trướng của thực dân Pháp ở Đông Dương.