Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống: Diễn biến và Kết quả

Giữa thế kỷ XI, quân Tống sang xâm lược nước ta, ta và vua Lý đã đồng lòng đánh giặc. Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược là một mốc son quan trọng trong quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Cùng Tip.edu.vn tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây nhé!

Giai đoạn I (1075)

Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta

• Vào những năm 70 của thế kỷ 11, khi Đại Việt đang phát triển thì nhà Tống bước vào thời kỳ khủng hoảng, phương bắc bị người Liêu, người Hạ xâm lược, nông dân nổi dậy ở nhiều nơi trong cả nước. Vì vậy, để giải quyết những khó khăn về kinh tế – xã hội trong nước và bành trướng thế lực, nhà Tống đã tiến hành xâm lược nước ta.
• Nhà Tống ban hành lệnh cấm buôn bán biên giới, dụ dỗ các tù trưởng dân tộc, xúi giục Champa tấn công xuống phía nam với mục đích làm giảm lực lượng của nhà Lý.

Nhà Lý chủ động tấn công để ngăn chặn sự trở lại

Sự chuẩn bị của nhà Lý

• Để chuẩn bị cho cuộc chiến thứ 2 chống lại quân TốngNhà Lý củng cố lực lượng vệ quốc, cử Lý Thường Kiệt chỉ huy cuộc kháng chiến
• Lý Thường Kiệt chủ trương: “đánh trước để phòng thân”, ông nói: “Ngồi yên chờ giặc, không bằng đem quân đánh trước để chặn sức địch”.
• Các tù trưởng chiến đấu chống lại các cuộc đột kích của nhà Tống
• Ở phương Nam, đánh bại ý đồ kết hợp của nhà Tống và nhà Champa

Diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược

• Mục tiêu của quân ta: Tiến công căn cứ xuất phát, nơi tập trung lương thực, vũ khí của nhà Tống gồm: thành Ung Châu, châu Khâm, châu Liêm.
• Cuối năm 1075, 100.000 quân ta chia làm hai đạo tiến vào đất Tống:

+ Đại quân vượt biên tấn công thành Ung Châu.

+ Lý Thường Kiệt chỉ huy thủy quân, đổ bộ vào châu Khâm rồi từ đó tiến vào thành Ung Châu.

• Trên đường tiến quân, chúng tôi đã treo một tấm biển ghi rõ mục đích của chúng tôi là tự vệ chứ không phải xâm lược, để tranh thủ sự ủng hộ của nhân dân Trung Quốc.
• Sau 42 ngày đêm đánh phá, quân ta chiếm được thành, sau đó rút quân, chuẩn bị tuyến phòng thủ chặn địch trong nước.

Nghĩa: Đó là đòn đánh phủ đầu khiến quân Tống hoang mang, bị động, từ đó làm chậm quá trình xâm lược Đại Việt của nhà Tống.

Thời kỳ thứ hai (1076-1077)

Kháng chiến bùng nổ

Công cuộc chuẩn bị kháng chiến chống quân Tống giai đoạn II

• Sau khi rút khỏi thành Ung Châu, Lý Thường Kiệt bố trí mai phục ở biên giới, sai Lý Kế Nguyên trấn giữ vùng biển Quảng Ninh để chặn đánh thủy quân.
• Xây dựng tuyến phòng thủ sông Cầu (sông Thu Nguyệt). Đây là con sông cắt ngang mọi con đường từ Quảng Tây (Trung Quốc) và Thăng Long. Chọn phòng tuyến Như Nguyệt sẽ thuận lợi cho ta phòng thủ và địch khó tấn công.

Diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ hai

Cuối năm 1076, quân Tống tấn công nước ta bằng hai cánh thủy binh và bộ:

• Đạo quân gồm 100.000 bộ binh tinh nhuệ, 10.000 ngựa chiến và 200.000 người do Quách Quỳ và Triệu Tiết chỉ huy vượt đèo Nam Quan tiến vào Lạng Sơn, bị Thân Cảnh Phúc chặn đánh, phải dừng lại ở bờ bắc nước Nhu. dòng sông. mặt trăng
• Thủy quân do Hoa Mẫu chỉ huy theo đường biển đến yểm trợ, nhưng bị Lý Kế Nguyên phục kích, đánh tan.

Kết quả của cuộc kháng chiến chống quân Tống lần thứ hai: Quân Tống đóng ở bờ bắc sông Như Nguyệt không vào sâu được.

Cuộc kháng chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt

Diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Tống lần thứ hai trên phòng tuyến Như Nguyệt

• Quách Quỳ hai lần đóng bè vượt sông nhưng đều bị quân ta phản kích, phải lui về bờ bắc.
• Lý Thường Kiệt cho người vào đền bên sông ngâm bài thơ “Nam quốc sơn hà” để khích lệ tinh thần quân sĩ.
• Quân Tống tiến sang củng cố phòng thủ, mệt mỏi, lương thực cạn kiệt, lòng quân chán nản, bị động.
• Cuối mùa xuân năm 1077, quân của Lý Thường Kiệt bất ngờ vượt sông tấn công vào trại giặc.

Kết quả của cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ hai

Quân Tống tổn thất rất lớn, năm sáu người chết, Quách Quỳ hết sức cầu hòa, chấp nhận rút lui. cuộc kháng chiến chống quân Tống hoàn thành.

Ý nghĩa và nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân Tống lần thứ hai

• Tinh thần đoàn kết của dân tộc ta.
• Tinh thần chủ động, tích cực trong kháng chiến và sự lãnh đạo tài tình của Lý Thường Kiệt.
• Đây là một trận đánh lớn trong lịch sử dân tộc ta.
• Củng cố nền độc lập của Đại Việt.
• Đập tan âm mưu xâm lược Đại Việt của nhà Tống.

Nghệ thuật quân sự trong cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý

Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Tống với kết quả thắng lợi vang dội không thể không kể đến người anh hùng vĩ đại Lý Thường Kiệt. Sự biến hóa trong phòng ngự và tấn công của ông là một trong những nguyên nhân quan trọng giúp quân đội ta chiến thắng. Nghệ thuật quân sự trong cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý là sự chuyển biến trong chiến lược lãnh đạo của vị chỉ huy tài ba đó.

Nghệ thuật quân sự trong cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý được thể hiện ở những đòn đánh chớp nhoáng rồi chủ động lùi về tạo thành tuyến phòng thủ khi gặp địch, bước nào cũng táo bạo, chắc chắn …

Phòng thủ bằng cách tấn công

• Năm 1075, vua Lê Thánh Tông băng hà, lúc đó vua Lý Nhân Tông – thái tử Càn Đức còn nhỏ. Trước tình hình nội bộ nước ta như vậy, vua Tống Thần Tông và tể tướng Vương An Thạch quyết định tấn công nước ta vào năm 981.
• Lý Thường Kiệt đã lợi dụng chiến lược quân sự “muốn phòng ngự tốt nhất là tấn công” đã căn dặn nhà vua rằng “Ngồi chờ giặc, thà đưa quân đi trước chặn sức địch”. Lúc bấy giờ, nội tình nước Tống bất ổn, cụ thể biên giới bị một số nước láng giềng uy hiếp, bên cạnh đó, triều đình chia rẽ sau những cải cách quyết liệt của tể tướng Vương An Thạch….
• Sau khi phân tích tình hình cụ thể và nhận định hướng đi của địch, cuộc tiến công của Lý Thường Kiệt diễn ra vào tháng 10 năm 1075.

Tấn công bằng cách phòng thủ

• Khi bị thất bại đau đớn, quân Tống lại bày ra kế hoạch xâm lược nước ta, cử hai tướng dày dạn kinh nghiệm là Quách Quỳ và Triệu Tiết chỉ huy cuộc tấn công.
• Với bản lĩnh và sự nhận thức chính xác tình hình hai bên, Lý Thường Kiệt đã cho quân đi tuần tiễu, trấn áp vùng biên giới phía Nam Đại Việt.
• Lý Thường Kiệt đã xây dựng phòng tuyến kiên cố ở bờ nam sông Như Nguyệt để bảo vệ kinh thành Thăng Long và lăng mộ nhà Lý (sông Như Nguyệt ngày nay là sông Cầu – con sông này là câu đối của mọi tuyến đường từ Quảng Tây đến Thăng Long).
• Lý Thường Kiệt cho rằng việc xây dựng phòng tuyến kiên cố đó là một thử thách gian khổ đối với quân Tống, đồng thời ông cũng biết điểm yếu nghiêm trọng của địch là thủy chiến không giỏi.

Hai lần xâm lược, quân Tống đều bị đánh bại bởi những danh tướng và tinh thần đoàn kết của dân tộc ta. Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược đã đem lại những kinh nghiệm quý báu cho nhân dân ta trong quá trình dựng nước và giữ nước.

Xem thêm >>> Khởi nghĩa Hai Bà Trưng: Nguyên nhân, diễn biến, kết quả, ý nghĩa