Cảm nhận của em về bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh – Ngữ Văn 9

Cảm nhận của em về bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh để thấy những rung động man mác và bâng khuâng của tác giả trước vẻ đẹp cùng sự biến đổi kỳ diệu của thiên nhiên trong buổi giao mùa. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Tip.edu.vn phân tích, tìm hiểu và cảm nhận của em về bài thơ Sang thu.

Mở bài: Cảm xúc về mùa từ lâu vẫn luôn được con người thể hiện ở nhiều lĩnh vực như hội họa, âm nhạc và cả trong những áng văn, thi phẩm. Trong dòng cảm xúc chung không ngừng chảy trôi ấy, Hữu Thỉnh đã chọn cho mình khoảnh khắc giao mùa “sang thu” đầy ấn tượng để viết nên tác phẩm cùng tên. Bài thơ “Sang thu” như một khúc nhạc du dương của đất trời trong hơi thở nhẹ nhàng của mùa thu đang đến.

Giới thiệu về nhà thơ Hữu Thỉnh và bài thơ Sang thu

Trong những xúc cảm tĩnh lặng, nhẹ nhàng và đầy êm dịu của bản tình ca Sang thu, để hiểu rõ hơn về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm thì trong cảm nhận của em về bài thơ sang thu không thể thiếu những nét chính về tác giả cũng như tác phẩm.

Đôi nét về tác giả Hữu Thỉnh

Nhà thơ Hữu Thỉnh có tên khai sinh là Nguyễn Hữu Thỉnh. Ông sinh năm 1942, quê ở huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc. Ông sinh thành trong một gia đình có truyền thống Nho học và có một tuổi thơ nhiều vất vả khi phải làm rất nhiều công việc để phụ giúp gia đình lúc còn trong độ tuổi đến trường. Sau kháng chiến chống Pháp, Hữu Thỉnh tiếp tục con đường học vấn còn dang dở. Sau đó ông nhập ngũ và tham gia sôi nổi, tích cực các hoạt động phục vụ công tác chiến đấu.

Về sau, với nhiệt huyết và những nỗ lực không ngừng trong lĩnh vực sáng tác, ông đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng trong các cơ quan, tổ chức thuộc về lĩnh vực văn hóa văn nghệ như: Thành viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam các khóa III, IV, V; Tổng thư kí Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 2000; Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 2005; Chủ tịch Uỷ ban toàn quốc Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam kiêm Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam năm 2010.

Tìm hiểu về bài thơ Sang thu

“Sang thu” gắn liền với thời điểm 1977 như ghi chú của Hữu Thỉnh ở cuối bài: “Thu 1977”. Đây chính là một dấu mốc quan trọng không thể không chú ý vì không chỉ cung cấp thông tin về hoàn cảnh sáng tác của bài thơ mà còn là một gợi ý để người đọc có thể nhận diện về điểm nhìn sáng tác của ông. Từ đó có thể cảm nhận được chân thực hơn về cảm xúc trong sáng tác của nhà thơ.

Hữu Thỉnh từng nhấn mạnh ý nghĩa của thời điểm trên trong bài phỏng vấn của báo Thể thao văn hoá, thứ sáu, 23/8/2008 như sau: “Đây vốn là chìa khóa của bài thơ mà rất nhiều người giảng về bài thơ này không hiểu hoặc không chú ý”. Và ông cũng giải thích rõ ràng hơn vì sao lại gọi nó là “chìa khóa”, khi chỉ rõ mối quan hệ giữa mốc thời gian đó với cuộc đời người lính.

“Đây sẽ là một trong những mùa thu đầu tiên của người lính vừa bước ra khỏi chiến tranh”. Ông tâm sự rất chân thành: “Nếu như họ là lính trong thời chiến họ mới hiểu được rằng có đôi lúc chúng tôi đã rất mong trên đầu không có tiếng máy bay dù chỉ để được đi tắm giặt, hay đi hái rau hoặc tranh thủ đọc một vài trang sách, mà cũng không có. Suốt ngày người lính trong thời chiến sẽ phải đối diện với tiếng súng nổ, tiếng bom rơi và tiếng động cơ phản lực… Chính vì vậy mà có nhiều lúc không phải nghe những âm thanh ấy thì quả là quý giá vô cùng”. Cũng bởi chính vì sự trân trọng khoảnh khắc quý giá vô cùng ấy mà một người lính như Hữu Thỉnh đã chắp bút để viết nên thi phẩm tuyệt vời này.

Cảm nhận của em về bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh

Bức tranh thiên nhiên qua dấu hiệu mùa thu đang đến

Cảm nhận của em về bài thơ sang thu được thấy bởi bước đi của mùa thu được tác giả bắt nhịp bằng những giác quan tinh nhạy của mình:

“Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se”.

Trong cái chớm se lạnh của cơn gió mùa thu mà nhà thơ cảm nhận bằng xúc giác, khứu giác đã giúp ông cảm nhận được mùi hương đặc trưng của ổi – một thứ quà bình dị của thôn quê. Hương vị ấy đã “phả” ra rồi cứ thế nương dựa vào gió mà lan tỏa khắp cả không gian xung quanh mà trong không gian có cả sự hiện hữu của một tâm hồn rung cảm như Hữu Thỉnh.

Hương ổi “phả” vào trong không gian bao la rộng lớn nhưng là một sự phảng phất dịu dàng, từ tốn chứ không hề vội vã, ồ ạt. Cứ như thế mà hương vị ấy lại thấm thật sâu, thật kĩ vào vạn vật và đến một thời điểm nào đó đã khiến con người rung động. Việc nhà thơ “nhận ra” hương vị diệu kì của loại trái cây đồng nội dường như không có sự chuẩn bị trước, cũng không phải là sự nỗ lực cố gắng để kiếm tìm và phát hiện ra.

“Hương ổi” trong cảm nhận của tác giả là một sự bắt gặp tình cờ không báo trước. Thể hiện điều này, nhà thơ đã khéo léo sử dụng từ “bỗng”, có lẽ trong nhà thơ trong khoảnh khắc “nhận ra” ấy là một cảm giác thân quen, gần gũi, ngửi thấy hương ổi mà cứ như là được gặp lại cố nhân.

Như đã nói ở trên, nhà thơ sáng tác bài thơ trong hoàn cảnh vừa bước ra từ chiến tranh nên với ông, việc được sống trong một ngày chớm thu hòa bình êm đềm như vậy có thể tưởng chừng chỉ diễn ra trong mơ. Nhưng đến giờ phút này, trong cảm nhận của em về bài thơ Sang thu, ta thấy nó trở thành hiện thực, cả một thời ấu thơ thân thương như được bừng sống trong khoảnh khắc có hương ổi đi qua. Cùng với “hương ổi”, “gió se”, cả sương khói mùa thu cũng hòa nhịp vào cuộc vận hành “sang thu”:

“Sương chùng chình qua ngõ

Hình như thu đã về”.

Hai tiếng “chùng chình” trong câu thơ trên đã diễn tả được tư thế nấn ná, chần chừ của làn sương khi di chuyển trong không gian của xóm làng. Tất cả những hình ảnh của thiên nhiên tạo vật như bắt cầu cho sự xuất hiện của bóng dáng mùa thu.

Cảm nhận của em về bài thơ Sang thu còn thể hiện qua sự hiện diện của mùa thu tuy được xác nhận tưởng như mơ hồ với từ “hình như”. Nhưng thật ra, nó cũng đã ngầm khẳng định cho việc thu đã có những bước đi đầu tiên mà không còn nghi ngờ gì nữa. Giờ đây trong mỗi phút giây đã có sự chuyển đổi, thay cho cảm giác nóng nực của mùa hè là sự khoan khoái dễ chịu của ngày thu.

Thiên nhiên trong thời khắc giao mùa sang thu

Cảm nhận của em về bài thơ Sang thu đã trở nên rõ ràng hơn trong một loạt các hình ảnh xuất hiện ở khổ thơ thứ hai:

“Sông được lúc dềnh dàng

Chim bắt đầu vội vã

Có đám mây mùa hạ

Vắt nửa mình sang thu”

Các hình ảnh của thiên nhiên trong thời điểm này là dấu hiệu khó có thể chối bỏ nó thuộc sở hữu của mùa thu. Mùa thu đến cũng là lúc mùa lũ đã thôi làm khó làm dễ cuộc sống của muôn người, muôn vật. Vậy nên dòng sông trong ở thời điểm này cũng trở nên hiền hòa, dễ chịu mà “dềnh dàng” trong nhịp chảy của chính mình.

Hướng tầm mắt lên cao, khác hẳn với sự thong thả, chậm chạp của sông thu lại là sự vội vã của cánh chim trời. Phải chăng để chuẩn bị cho những ngày đông sắp tới mà trong mùa thu bản lề này, “chim bắt đầu vội vã” để làm tổ và dự trữ thức ăn. Tất cả những sự hiện hữu của thiên nhiên ở thời điểm này đã khẳng định cho sự xuất hiện của khung cảnh mùa thu.

Thế nhưng, khi sắc thu, hương thu và cảnh thu đang làm chủ vũ trụ thì đất trời dường như vẫn còn vấn vương mùa hạ mến thương để dành chỗ cho “đám mây mùa hạ”. Ấy thế mà, dù có vấn vương đến ra sao, tiếc nuối đến nhường nào, mây hạ vẫn không thể níu kéo mùa hạ mãi hoài nên vì vậy, nó đành “vắt nửa mình sang thu”. Trong cái “vắt mình” ấy có thoáng tiếc nuối, buồn bã nhưng cũng chứa đựng sự phấn khởi, hân hoan của một tâm thế đón chào cái mới mẻ, bình yên. Cảm nhận của em về bài thơ Sang thu trong những vần thơ trên sẽ thấy những giao mùa thật nhẹ nhàng và biết bao!

Không chỉ đến khổ thơ này, tác giả mới sử dụng những từ ngữ ẩn chứa tâm ý của con người như “dềnh dàng”, “chùng chình”, “vắt mình”. Mà ngay từ khổ thơ đầu tiên qua các từ ngữ “chùng chình”, “phả”, nhà thơ như cũng muốn thể hiện bóng dáng của con người trong hoàn cảnh tạo vật thay đổi trạng thái, bước vào thời điểm giao mùa. Có vẻ như, cùng với thiên nhiên, tâm trạng con người cũng không nằm ngoài sự vận động về trạng thái hiện hữu. Những cảm nhận của em về bài thơ Sang thu cũng như thế mà theo dòng cảm xúc hòa cùng thiên nhiên giao mùa.

Triết lý cuộc đời qua những rung động về thiên nhiên

Những cảm nhận của em về bài thơ Sang thu sẽ thấy ở trong khổ thơ thứ ba, mặc dù vẫn sử dụng các hình ảnh thiên nhiên làm trung tâm miêu tả nhưng thật ra, độc giả có thể nhận thấy một điều, tác giả đang mượn cảnh vật để hướng người đọc liên tưởng đến con người:

“Vẫn còn bao nhiêu nắng

Đã vơi dần cơn mưa

Sấm cũng bớt bất ngờ

Trên hàng cây đứng tuổi”.

Khoảnh khắc giao mùa chính là sợi dây liên kết nội dung các khổ thơ lại với nhau. Trong mỗi khổ thơ, song hành với những hình ảnh “sang thu” luôn có hình bóng của sắc hạ, điều này đã được minh chứng qua những phần phân tích phía trên.

Ở khổ thơ cuối này, trong cảm nhận của em về bài thơ Sang thu sẽ thấy điều đó cũng được thể hiện. Nắng hạ vốn gay gắt, chói chang nên nó vẫn còn lưu lại ở nơi này, chốn nọ, cứ như thể nó được mùa hạ giao phó nhiệm vụ gợi nhắc tất cả những gì đang tồn tại ở thời điểm này những hình ảnh của ngày hè. Nắng còn đó, mưa không vội đi và sấm cũng chẳng muốn rời.

Nhưng tất cả đang vận động trong các trạng thái “vơi”, “bớt”. Những bất chợt của cơn mưa ngày hè, những dữ dội của sấm mùa hạ đã thưa vắng dần như thầm muốn để lại không chỉ cho “hàng cây đứng tuổi”, mà còn cả các sự vật ở lại, trong đó có cả con người, một khoảnh khắc bình yên.

Như đã giới thiệu, Hữu Thỉnh là một người lính trở về sau những khốc liệt, mất mát, tàn nhẫn mà chiến tranh gây nên. Ngần ấy đau thương chắc chắn ít nhiều đã làm cho tâm hồn con người trở nên biến động. Nếu như mùa hạ có tính cách thì những mãnh liệt, sôi nổi của nó tựa hồ giống như khoảng thời gian tuổi trẻ của con người. Còn nhà thơ, trong thời gian sáng tác tác phẩm này, đã qua rồi thời tuổi trẻ đầy sôi nổi và mãnh liệt đó và ở thời điểm “đứng tuổi”, lại trở nên điềm đạm, bình lặng hơn.

Có lẽ chính những gian khổ, đau đớn chính là thứ khiến con người ta trở nên trưởng thành hơn như vậy. Đến lúc đón nhận êm đềm của mùa thu hòa bình, không riêng gì Hữu Thỉnh mà chắc chắn những người lính ở vào hoàn cảnh của ông cũng sẽ đón nhận với sự xúc động. Sự xúc động không chỉ vì bởi nhìn lại những biến động của tất cả mọi thứ đã diễn ra ở một thời quá khứ dữ dội mà xúc động còn bởi vì những phút giây quý giá của hòa bình đã trở thành hiện thực trong khi trước đó vốn là những mong mỏi khôn nguôi.

Cũng trong thời điểm “đứng tuổi”, những bão tố, giông gió của cuộc đời mặc dù đã vơi dần đi nhưng chắc có lẽ khi đối diện với chúng, cả nhà thơ và mọi người sẽ bình tâm hơn, chín chắn hơn. Bởi vì khi trải qua rất nhiều đau thương, những kinh nghiệm, những bài học sẽ là hành trang quý giá của con người.

Thế nên, đứng trước khó khăn, thử thách, hoảng sợ không mang lại sự giải quyết hữu hiệu. Chỉ có có sự cứng rắn, điềm tĩnh mới có thể góp phần giúp con người giải quyết được chúng mà khi đã bước qua khó khăn rồi thì hãy biết trân trọng và giữ gìn những thứ đã cố gắng hết đời để có được. Trong bài thơ, trong những cảm nhận của em về bài thơ Sang thu, ta thấy đó là sự quý giá của phút giây hòa bình. Đó có lẽ là triết lý cuộc đời mà Hữu Thỉnh muốn gửi gắm trong thơ.

Đánh giá tác phẩm trong cảm nhận của em về bài thơ Sang thu

Mùa thu là đề tài quen thuộc nhưng dường như không bao giờ nó tự lặp lại mình trong cảm hứng của các thi nhân. Nhà thơ Hữu Thỉnh đã sử dụng thành công những hình ảnh gần gũi của thiên nhiên để vẽ nên bức tranh mùa thu. Điều đặc biệt nằm ở khoảnh khắc giao mùa với bao chuyển biến tinh vi của vạn vật. Qua những cảm nhận của em về bài thơ Sang thu sẽ thấy những nét mới lạ trong tác phẩm của Hữu Thỉnh.

Bức tranh ấy không chỉ chứa đựng hình ảnh, màu sắc, âm thanh mà còn có cả những triết lý về cuộc đời. Viết “Sang thu”, Hữu Thỉnh không khó gợi lên những biến chuyển nhẹ nhàng của thiên nhiên trong khoảnh khắc từ cuối hạ sang đầu thu. Sở dĩ làm được điều này là vì ông đã dùng chính những cảm nhận tinh tế và những hình ảnh giàu tính biểu cảm để thể hiện thật chân thành, mới mẻ khoảnh khắc giao mùa diệu kì. Với cảm nhận của em về bài thơ Sang thu đã giúp cho chúng ta phát hiện ý thơ ở những nét độc đáo mới lạ mà cũng đầy tinh tế.

Kết bài: Bài thơ vận động theo trình tự viết về những dấu hiệu của mùa thu, sau đó là khoảnh khắc giao mùa và kết lại bằng những triết lý sâu sắc và cuộc đời đã tạo nên giá trị của tác phẩm trên thi đàn Việt Nam. Và có lẽ, dù ở độ tuổi nào, khi ngẫm lại triết lý mà tác giả gửi gắm, ta lại có thêm niềm tin và động lực để bước tiếp trên đường đời.

Dàn ý cảm nhận của em về bài thơ sang thu của Hữu Thỉnh

Mở bài cảm nhận của em về bài thơ Sang thu

• Giới thiệu tác giả Hữu Thỉnh và thi phẩm Sang thu.
• Đi từ đề tài mùa thu trong thi ca => Tác phẩm Sang thu.

Thân bài cảm nhận của em về bài thơ sang thu

• Những dấu hiệu đang đến của mùa thu trong bức tranh thiên nhiên.
• Bức tranh thiên nhiên trong thời khắc giao mùa của đất trời.
• Những triết lý cuộc đời qua những rung động về thiên nhiên.

Kết bài cảm nhận của em về bài thơ sang thu

• Tóm tắt giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
• Nêu cảm xúc khái quát về bài thơ Sang thu.

Như vậy, cảm nhận của em về bài thơ sang thu chính là những rung động tinh tế qua những hình ảnh thơ tự nhiên mộc mạc mà mới lạ. Đó là những hình ảnh này được đặt trong sự vận động nhẹ nhàng mà không làm mất đi cái hồn của thiên nhiên. Qua đó, người đọc được thưởng thức một bức tranh thiên nhiên độc đáo giàu sức biểu cảm về thời điểm giao mùa qua một tâm hồn giàu cảm xúc, giàu tình yêu thiên nhiên của Hữu Thỉnh. Hy vọng qua những cảm nhận của em về bài thơ Sang thu đã giúp ích cho các bạn trong quá trình học tập. Chúc bạn luôn học tốt!

Xem thêm >>> Phân tích bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh – Ngữ Văn lớp 9

Tu khoa: trình bày cảm nhận của em về bài thơ sang thu của hữu thỉnh; cảm nhận của em về bài thơ sang thu của hữu thỉnh; cảm nhận về bài thơ sang thu hay nhất; cảm nhận của em về bức tranh thu trong bài sang thu; dàn ý cảm nhận về bài thơ sang thu; cảm nhận về khổ thơ đầu bài sang thu; cảm nhận về khổ 1 2 bài sang thu; cảm nhận của em về bài thơ sang thu văn 9