Andehit là gì? Chuyên đề bài tập Andehit – Xeton
Andehit là gì cũng như bài tập Andehit – Xeton là mối quan tâm của rất nhiều bạn học sinh. Trong nội dung bài viết dưới đây, hãy cùng Tip.edu.vn Tham khảo chủ đề trên !.
Tìm hiểu về Andehit
Định nghĩa của Andehit là gì?
Anđehit được biết là hợp chất hữu cơ trong đó nhóm –CHO liên kết trực tiếp với nguyên tử C hoặc nguyên tử H.
Đặc điểm cấu tạo của Andehit
Phân loại Andehit
Công thức hóa học của Andehit.
Tìm hiểu danh pháp của Andehit
Một số loại anđehit thường gặp
Andehit có những tính chất gì?
Tính chất vật lý
- Ở điều kiện thường, anđehit thứ nhất trong dãy là chất khí, tan nhiều trong nước. Các anđehit kế tiếp thường là chất lỏng hoặc chất rắn, độ tan giảm dần khi phân tử khối tăng dần.
- Nhiệt độ sôi của anđehit thường thấp hơn rượu tương ứng vì giữa các phân tử anđehit không có liên kết hiđro.
- Dung dịch bão hòa của anđehit fomic (37-40%) được gọi là formalin.
Tính chất hóa học
Các bài tập về anđehit thường gặp trong các đề thi đại học
- Dạng 1: Xác định công thức của anđehit.
- Dạng 2: Bài tập đốt cháy anđehit.
- Dạng 3: Phản ứng cộng của anđehit.
- Dạng 4: Bài tập về phản ứng tráng gương.
- Dạng 5: Một số bài tập hay và khó về anđehit.
Cách luyện tập anđehit.
Dạng 1: Xác định công thức cấu tạo của anđehit
Phương pháp giải quyết
- Viết công thức chung: (C_ {n} H_ {2n + 2-m-2a} (FOR) _ {m} ) hoặc (R (FOR) _ {n} )
- Từ công thức tổng quát ta có thể viết công thức cấu tạo của các loại anđehit:
- Anđehit đơn chức, mạch hở: (C_ {n} H_ {2n + 1} CHO ) với (n_ {0} ) vì phân tử chứa một liên kết đôi trong nhóm chức: -CHO hãy viết công thức phân tử: (C_ {n} H_ {2n} O )
- Anđehit no đơn chức, mạch hở: (C_ {n} H_ {2n + 1-2a} CHO )
- Công thức phân tử của anđehit no, mạch hở: (C_ {n} H_ {2n + 2-m} (CHO) _ {m} )
Chú ý: Từ công thức tổng quát của anđehit, nếu đốt cháy một anđehit thì số mol (CO_ {2} ) = mol (H_ {2} O ) ( Rightarrow frac {n_ {H}} {n_ {C}} = frac {2} {1} ) trong phân tử có một liên kết đôi nên anđehit no đơn chức, mạch hở; cũng có thể dựa vào phản ứng cháy, phản ứng cộng (H_ {2} ) từ đó xác định công thức chung của anđehit …
Dạng 2: Bài tập đốt cháy anđehit.
Phương pháp giải quyết
Giống như các hợp chất hữu cơ khác, anđehit dễ dàng tham gia phản ứng cháy khi đun nóng với oxi để tạo ra các sản phẩm cháy bao gồm (CO_ {2} ) và (H_ {2} O ):
(C_ {x} H_ {y} O_ {z} + (x + frac {y} {4} – frac {z} {2}) O_ {2} rightarrow xCO_ {2} + frac { y} {2} H_ {2} O )
Một số lưu ý khi giải bài tập về phản ứng đốt cháy anđehit:
- Đốt cháy bất kỳ anđehit nào không thu được số mol (H_ {2} O )> mol (CO_ {2} ).
- Nếu bạn đốt cháy một anđehit mạch hở có k liên kết pi (bao gồm cả liên kết pi trong nhóm chức và gốc hiđrocacbon) trong phân tử thì (n_ {CO_ {2}} – n_ {H_ {2} O} = (k) – 1) .n_ {andehit} ).
- Dựa vào mối quan hệ về số mol giữa các sản phẩm cháy và số mol anđehit tham gia phản ứng có thể xác định được loại anđehit tham gia phản ứng. Một số trường hợp phổ biến là:
- If (n_ {CO_ {2}} = n_ {H_ {2} O} ): anđehit thuộc loại no, đơn chức, mạch hở:
(C_ {n} H_ {2n + 1} FOR rightarrow (n + 1) CO_ {2} + (n + 1) H_ {2} O )
hoặc (C_ {n} H_ {2n} O rightarrow nCO_ {2} + nH_ {2} O )
- If (n_ {CO_ {2}} – n_ {H_ {2} O} = n_ {andehit} ): anđehit loại no, 2 chức, mạch hở ( (C_ {n} H_ {2n-2 } O_ {2} )) hoặc anđehit không no, mạch hở, 1 liên kết đôi C = C ( (C_ {n} H_ {2n-2} O )):
(C_ {n} H_ {2n-2} O_ {2} rightarrow nCO_ {2} + (n – 1) H_ {2} O )
(C_ {n} H_ {2n-2} O rightarrow nCO_ {2} + (n – 1) H_ {2} O )
- Ngoài ra, nhiều bài toán vẫn có thể giải đơn giản dựa vào các định luật bảo toàn nguyên tố, bảo toàn khối lượng, công thức tính số nguyên tử C, H tương tự như các chất hữu cơ khác.
Dạng 3: Phản ứng cộng của anđehit.
Phương pháp giải quyết
- Do phân tử luôn có nhiều liên kết (ở nhóm chức cacbonyl) nên anđehit và xeton đều có khả năng tham gia phản ứng cộng (H_ {2} ). Vì phản ứng của xeton hoàn toàn giống với phản ứng cộng (H_ {2} ) của anđehit nên ở đây chỉ đề cập đến phản ứng cộng (H_ {2} ) vào anđehit.
(R (CHO) _ {x} + xH_ {2} overset {Ni, t ^ { circle}} { rightarrow} R (CH_ {2} OH) _ {x} )
- Bài tập về phản ứng cộng (H_ {2} ) của anđehit và xeton thường gắn với bài tập về ancol có phản ứng với Na.
Chú ý:
- Trong phản ứng của anđehit với (H_ {2} ): Nếu gốc R có các liên kết pi thì (H_ {2} ) được thêm vào các liên kết pi đó.
- Dựa vào tỉ lệ mol (H_ {2} ): anđehit ta có thể xác định được loại anđehit. Các trường hợp phổ biến nhất là:
- ( frac {n_ {H_ {2}}} {n_ {andehit}} = 1 rightarrow ) Anđehit no, đơn chức, mạch hở: (C_ {n} H_ {2n} O ).
- ( frac {n_ {H_ {2}}} {n_ {andehit}} = 2 rightarrow ) Anđehit là một liên kết đơn, mạch hở, C = C ( (C_ {n} H_) {2n-2} O )) hoặc anđehit no, mạch hở, 2 chức ( (C_ {n} H_ {2n-2} O_ {2} )).
- Việc cộng (H_ {2} ) vào xeton có các tính chất tương tự như của anđehit.
Dạng 4: Phản ứng tráng gương
Phương pháp giải quyết
(AgNO_ {3} + NH_ {3} + H_ {2} O rightarrow AgOH + NH_ {4} NO_ {3} )
(AgOH + 2NH_ {3} rightarrow [Ag(NH_{3})_{2}]Ồ)
Đối với anđehit đơn chức (trừ HCHO) khi thực hiện phản ứng tráng gương với lượng dư (AgNO_ {3} ) trong dung dịch (NH_ {3} ) ta có phương trình phản ứng:
(RCHO + 2[Ag(NH_{3})_{2}]OH rightarrow RCOONH_ {4} + 2Ag + 3NH_ {3} + H_ {2} O )
Bình luận:
- Chúng tôi thấy tỷ lệ ( frac {n_ {RCHO}} {n_ {Ag}} = frac {1} {2} )
- Riêng đối với anđehit fomic HCHO, phản ứng có thể diễn ra qua 2 giai đoạn theo sơ đồ sau:
(HCHO rightarrow HCOONH_ {4} + 2Ag )
(HCOONH_ {4} rightarrow (NH_ {4}) _ {2} CO_ {3} + 2Ag )
- Vì vậy, nếu có dư (AgNO_ {3} ) trong dung dịch (NH_ {3} ) thì tỷ lệ ( frac {n_ {HCHO}} {n_ {Ag}} = frac {1} { 4} )
- Đối với andehit (R (CHO) _ {n} ) khi thực hiện phản ứng tráng gương ta có: (R (CHO) _ {n} = 2n_ {Ag} )
Dạng 5: phản ứng khử anđehit
Dạng 6: Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn
Luyện tập về anđehit có đáp án
Bài 1: Đốt cháy hoàn toàn 10,8 gam một anđehit no, mạch hở cần 10,08 lít khí (O_ {2} ) (dktc). Sản phẩm cháy cho qua bình đựng nước vôi trong dư thấy tạo thành 45 gam kết tủa. Công thức phân tử của anđehit là gì?
Dung dịch
Phương trình đốt cháy:
(C_ {x} H_ {y} O_ {z} + (x + frac {y} {4} – frac {z} {2}) O_ {2} rightarrow xCO_ {2} + frac { y} {2} H_ {2} O )
( frac {0,45} {x} ) mol 0,45 mol 0,45 mol
(x + frac {y} {4} – frac {z} {2} = x Rightarrow y = 2z ) (1)
Phân tử khối: (12x + y + 16z = frac {10,8x} {0,45} ) (2)
Từ (1) và (2) ta có (x = frac {3z} {2} )
( Mũi tên phải x: y: z = 3: 4: 2 )
Vậy công thức của anđehit là: (C_ {3} H_ {4} O_ {2}. )
Bài 2: Đốt cháy hoàn toàn 1 mol hợp chất hữu cơ X thu được 4 mol (CO_ {2} ). Chất X phản ứng được với Na, tham gia phản ứng tráng bạc và phản ứng cộng (Br_ {2} ) theo tỉ lệ mol 1: 1. Tìm công thức cấu tạo của X.
Dung dịch
Chúng ta có:
(n_ {CO_ {2}} = 4 Rightarrow ) số nguyên tử C trong X = 4
X phản ứng với Na ( Rightarrow ) X chứa nhóm -OH hoặc nhóm -COOH;
X có phản ứng tráng Ag ( Rightarrow ) X chứa nhóm -CH = O;
X cộng với (Br_ {2} ) (1: 1) có ( Rightarrow ) trong phân tử có 1 liên kết C = C
( Rightarrow ) CTCT là (HO-CH_ {2} -CH = CH-CH = O )
Bài 3: Thể tích của (H_ {2} ) ( (0 ^ { circle} C ) và 2 atm) vừa đủ để phản ứng hết với 11,2 gam anđehit acrylic?
Dung dịch
Andehit acrylic: (CH_ {2} = CH – CHO ) có M = 56
( Rightarrow n_ {andehit} = 0,2 , mol )
Theo CT chúng tôi có:
(n_ {andehit} = frac {n_ {H_ {2}}} {2} Rightarrow n_ {H_ {2}} = 0,4 , (mol) )
Theo CT:
(n = frac {PV} {T. 0.082} Leftrightarrow 0.4 = frac {2V} {273.0.082} )
( Leftrightarrow ) V = 4,48 lít.
Một số bài tập về anđehit hay và khó
Bài 1: Hiđro hóa hoàn toàn hỗn hợp M gồm hai anđehit X và Y no, đơn chức, mạch hở, kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng ( (M_ {X}
Dung dịch
Theo định luật bảo toàn khối lượng ta có
(m_ {H_ {2}} = (m + 1) – m = 1 Mũi tên phải n_ {H_ {2}} = 0,5 , (mol) )
Gọi công thức trung bình của hai anđehit là: (C _ { bar {n}} H _ { bar {2n + 1}} CHO )
Phương trình phản ứng:
Vậy phần trăm khối lượng của HCHO là:
% HCHO = ( frac {3,30} {3,30 + 2,44} .100 ) = 50,50%
Bài 2: Cho 7 gam chất A có CTPT (C_ {4} H_ {6} O ) phản ứng với lượng dư (H_ {2} ) có xúc tác tạo thành 5,92 gam ancol isobutylic. Tên của A là gì? Hiệu suất của phản ứng là bao nhiêu?
Dung dịch
Dựa vào sản phẩm thu được ta thấy A phải có mạch hở, phân nhánh. Mặt khác, từ công thức phân tử của A ta thấy trong A có 2 liên kết pi. Vậy A là 2-metylpropenal.
Phương trình phản ứng:
Theo (1) và giả sử ta có:
(n_ {2-metylpropenal , (pu)} = n_ {ancol , iso-butylic} = frac {5,92} {74} = 0,08 , (mol) )
Vậy hiệu suất của phản ứng là:
(H = frac {0,08.70} {7} ). 100% = 80%
Như vậy, bài viết trên của Tip.edu.vn đã giúp các bạn tổng hợp kiến thức về các dạng bài tập về anđehit. Hi vọng nội dung trên sẽ giúp ích cho các bạn trong quá trình học tập cũng như tìm hiểu chuyên đề bài tập về anđehit. Chúc may mắn với các nghiên cứu của bạn!.
Xem chi tiết qua các video của anh Phạm Thanh Tùng:
https://www.youtube.com/watch?v=FpY3f2PNHfo
https://www.youtube.com/watch?v=1nmMUzmpiTI
Đọc thêm >>> Phenol là gì? Tính chất, điều chế và ứng dụng của Phenol
Xem thêm nhiều bài viết hay về Hỏi Đáp Hóa Học
▪️ TIP.EDU.VN chia sẻ tài liệu môn Toán các lớp 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10, 11, 12 và ôn thi THPT Quốc gia, phục vụ tốt nhất cho các em học sinh, giáo viên và phụ huynh học sinh trong quá trình học tập – giảng dạy.
▪️ TIP.EDU.VN có trách nhiệm cung cấp đến bạn đọc những tài liệu và bài viết tốt nhất, cập nhật thường xuyên, kiểm định chất lượng nội dung kỹ càng trước khi đăng tải.
▪️ Bạn đọc không được sử dụng những tài nguyên trang web với mục đích trục lợi.
▪️ Tất cả các bài viết trên website này đều do chúng tôi biên soạn và tổng hợp. Hãy ghi nguồn website https://tip.edu.vn/ khi copy bài viết.