Tìm hiểu sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền ở thế kỉ XVI – XVIII

Sự suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung diễn ra vào đầu thế kỉ XVI với nhiều diễn biến đáng chú ý. Vậy diễn biến và kết quả của sự suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung là gì? Tham khảo bài viết sau của Tip.edu.vn để biết thêm chi tiết và cụ thể về chủ đề này !.

Sự suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung – triều đình nhà Lê đầu thế kỷ 16

Sự suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung diễn ra vào thế kỷ XVI với những biểu hiện rõ nét như sau:

• Vua và quan ăn chơi sa đọa, nội bộ lục đục, chia bè kết phái, tranh giành quyền lực, thậm chí đâm chém, uy hiếp nhau.
• Những bậc vua chúa, quan lại vô dụng xuất hiện ngày càng nhiều, bộc lộ nhân cách và năng lực bạc nhược, không lo việc chính sự mà chỉ mải mê ăn chơi, hưởng thụ, coi thường tính mạng của nhân dân.
• Triều đình loạn lạc, quan lại binh lính lợi dụng cơ hội ra sức đục khoét, chiếm đoạt ruộng đất, tài sản của nhân dân để phục vụ ăn chơi, làm giàu.

Với sự tha hóa, thối nát này của vua chúa và quan lại, binh lính đã tạo nên sự suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung và hậu quả là nền kinh tế sa sút, điều kiện sống của nhân dân ngày càng đói khổ, cơ cực. Vì vậy, mâu thuẫn giữa nhân dân với phong kiến ​​càng trở nên gay gắt, căng thẳng, không còn điều hòa được.

Cuộc xung đột giữa các triều đại Bắc và Nam

• Sự suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung còn thể hiện ở mâu thuẫn Nam Bắc triều. Đó là thời điểm đầu thế kỷ XVI, triều đình nhà Lê ngày càng bộc lộ sự suy yếu, thối nát, các cuộc tranh chấp giữa các phe phái phong kiến ​​diễn ra gay gắt và công khai hơn.
• Năm 1527, Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê, chính thức thành lập nhà Mạc.
• Năm 1533, một quan võ nhà Lê là Nguyễn Kim chạy vào Thanh Hóa, tôn làm vua nhà Lê, lấy hiệu là “Phù Lê diệt Mạc”. Theo đó, sử cũ đã ghi lại và gọi là Nam triều để phân biệt với Bắc triều (nhà Mạc do Mạc Đăng Dung lập ra đóng đô ở phía Bắc).
• Có thể thấy, cuộc chiến giữa hai miền Nam Bắc đã diễn ra liên tục trong hơn 50 năm.
• Năm 1592, chiến tranh kết thúc với sự kiện Nam triều chiếm được Thăng Long.

Mặt trận Nam Bắc triều chính thức hình thành.

Với sự đối đầu giữa Nam và Bắc triều, tình hình đất nước ngày càng hỗn loạn và chiến tranh giữa Nam Bắc triều sắp nổ ra. Theo đó, cuộc chiến Nam Bắc diễn ra và kết thúc, để lại nhiều hậu quả nặng nề: làng xóm tan hoang, gia đình ly tán, chết chóc vô số. Không chỉ vậy, hàng chục nghìn người còn bị buộc phải nhập ngũ.

Thêm vào đó, sản xuất nông nghiệp bị đình trệ trong một thời gian dài, mùa màng bị tàn phá khiến người dân ngày càng khốn khó, đói rét. Thêm vào đó, chế độ nghĩa vụ quân sự ngày càng đè nặng lên cuộc sống của người dân, khiến họ không còn cách nào khác là phải thoát khỏi cảnh khốn cùng, bần cùng này. Đây là những biểu hiện rõ nét nhất của sự suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung quyền lực trong giai đoạn lịch sử này.

Xung đột Trịnh – Nguyễn và sự chia rẽ giữa nội và ngoại

Năm 1545, sau khi Nguyễn Kim mất, con rể là Trịnh Kiểm chính thức lên thay, nắm mọi binh quyền.

Cùng với đó, con trai thứ của Nguyễn Kim là Nguyễn Hoàng cũng nhanh chóng xin vào thị xã Thuận Hóa, Quảng Nam. Từ đây, Nguyễn Hoàng bắt đầu âm thầm xây dựng thế lực cho riêng mình ở vùng đất Thuận Hóa, Quảng Nam. Tuy nhiên, sau khi ông mất, con cháu của ông vẫn tiếp tục cai trị và được nhân dân gọi là “chúa Nguyễn” ở Đàng Trong để phân biệt với “chúa Trịnh” đóng ở Đàng Ngoài.

Sau khi phân tranh Trịnh – Nguyễn chính thức diễn ra, không lâu sau, chiến tranh Trịnh – Nguyễn cũng bùng nổ. Khi cuộc chiến này kết thúc chia đôi đất nước ta và gọi là Đàng Trong và Đàng Ngoài. Sự phân chia này sau đó kéo dài gần hai thế kỷ, khiến nhân dân hai miền bị chia cắt, đói khổ, bần cùng. Từ đó, sự phát triển của đất nước cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng, mọi hoạt động sản xuất dường như bị ngưng trệ, đời sống người dân ngày càng khốn khó, không có lối thoát.

• Bên ngoài: Triều đình vua Lê – chúa Trịnh.
• Đàng Trong: phủ “chúa Nguyễn”.

Sự suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung diễn ra qua các cuộc xung đột cũng như chiến tranh trong một thời gian dài. Lúc này, tình hình đất nước luôn trong tình trạng bất ổn, chia cắt kéo dài, nhân dân lầm than, phong trào đấu tranh diễn ra đều thất bại.

Xem chi tiết >>> Chiến tranh Trịnh Nguyễn: Nguyên nhân, Diễn biến, Hậu quả, Tính chất

Phong trào khởi nghĩa của nông dân đầu thế kỷ 16

Nguyên nhân của các phong trào nông dân thế kỉ XVI

• Đời sống nhân dân lầm than, quan lại tham nhũng, bóc lột nhân dân.
• Mâu thuẫn giai cấp sâu sắc.
• Địa chủ>
• Nhà nước phong kiến>

Chính những nguyên nhân trên đã làm bùng nổ các cuộc nổi dậy của nông dân đầu thế kỷ XVI.

Một số cuộc nổi dậy tiêu biểu đầu thế kỷ 16

• Khởi nghĩa Trần Tuân, 1511 ở Sơn Tây.
• Khởi nghĩa Trịnh Hưng, Lê Hy, năm 1512 tại Thanh Hóa, Nghệ An.
• Khởi nghĩa Phùng Chương, 1515 ở Tam Đảo.
• Khởi nghĩa Trần Cảo, năm 1516 tại Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh (đây được coi là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất).

Kết quả và ý nghĩa của các cuộc nổi dậy vào đầu thế kỷ 16

• Kết quả: Các cuộc khởi nghĩa thời kỳ này đều thất bại.
• Ý nghĩa: Các cuộc nổi dậy của nông dân đều góp phần làm cho nhà Lê sơ sụp đổ nhanh chóng.

Có thể thấy rõ những biểu hiện suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung quyền lực qua những sự kiện lịch sử được Tip.edu.vn cung cấp cho các bạn qua bài viết trên. Theo đó, sự suy yếu của nhà nước phong kiến ​​tập trung quyền lực dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng trong giai đoạn lịch sử sau này.

Xem thêm >>> The Good Battle: Bối cảnh, Sự phát triển, Kết quả và Ý nghĩa