Phân tích bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm – Ngữ Văn 10

Nguyễn Bỉnh Khiêm là một nhà thơ đa tài, sống trong xã hội đầy rẫy những bất công. Khi nào Phân tích bài thơ Nhàn Trong tác phẩm của ông, chúng ta thấy được hình ảnh một vị ẩn sĩ thanh lịch, tao nhã, vượt lên trên sự tầm thường của cuộc sống đầy danh vọng và tài sản. Trong bài viết dưới đây, chúng ta hãy Tip.edu.vn tìm tòi, học hỏi, sáng tác cũng như phân tích bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm để thấy được vẻ đẹp về nội dung cũng như nghệ thuật của bài thơ.

Tìm hiểu về tác giả và tác phẩm

Để phân tích bài thơ Nhàn một cách cụ thể và sâu sắc, trước hết chúng ta cần hiểu đôi nét về tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm và tác phẩm Nhàn.

Đôi nét về tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm

• Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 – 1585). Ông là người có nhiều tài năng và đức độ. Ông đi thi và đỗ Trạng nguyên năm 45 tuổi dưới triều Mạc.
• Sau khi làm quan, ông xin về quê ở huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng sống ẩn dật, mở trường dạy học, đồng thời đào tạo nhiều nhân tài.
• Khi Nguyễn Bỉnh Khiêm mất, vua nhà Mạc là Trịnh Quốc Công lên ngôi. Tuyết Giang Phu Tử, Bạch Vân cư sĩ, Trạng Trình là những biệt danh gắn liền với ông.
• Tác phẩm của Nguyễn Bỉnh Khiêm rất ý nghĩa, cô đọng, súc tích, giàu chất cổ điển nhưng cũng giàu chất dân gian, đầy suy tư và triết lí, đề cao chữ nhàn, tránh xa mọi ồn ào. nhịp sống hối hả. Một số tác phẩm để đời của ông như tập thơ Bạch Vân am, Bạch Vân quốc ngữ.

Giới thiệu bài thơ Nhàn

Nhàn là một bài thơ chữ Nôm số 73, trích trong Bạch Vân quốc ngữ. Tựa bài thơ do người đời sau đặt cho.

Phân tích bài thơ Nhàn theo bố cục tác phẩm.

Bài thơ Nhàn là tâm hồn tràn ngập niềm vui và sự trong sáng trong tâm hồn tác giả. Đây có thể coi là điểm nhấn, là tinh thần chủ đạo của bài thơ. Chỉ bằng những dòng luật ngắn gọn, súc tích, Nguyễn Bỉnh Khiêm đã mang đến cho người đọc một cuộc sống thanh bình nơi thôn quê yên ả. Đề – Sự thật – Bình luận – Kết luận, bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm cũng theo trình tự tương tự. Để phân tích bài thơ Nhàn, chúng ta cùng tìm hiểu theo cấu trúc này.

2 câu đầu: Hoàn cảnh sống của Nguyễn Bỉnh Khiêm

Ngay từ những đoạn mở đầu của bài thơ, hai dòng đã thể hiện được sự giản dị mộc mạc của người ẩn sĩ.

“Một ngày, một cuốc, một cần câu.
Thơ dù ai có vui ”

Với nhịp điệu chậm rãi, nhẹ nhàng của 2/2/2 và 4/3, người đọc có thể cảm nhận được sự thư thái trong tâm hồn người ẩn sĩ. Với những dụng cụ quen thuộc của người nông dân, thể hiện sự vất vả nhưng rất đỗi bình yên. Cuốc, mai, cần câu đều là những vật dụng quen thuộc ở làng quê yên bình.

Vượt qua mọi lo toan, xô bồ của cuộc sống, chàng ẩn sĩ ấy đã tìm được cho mình những thú vui tao nhã và thư thái. Khi phân tích bài thơ Nhàn, đặc biệt là ở hai câu thơ đầu này, ta thấy được sự kiên định, cứng cỏi và thoải mái với cách sử dụng “một” ngụ ngôn ở câu thơ đầu.

Sự thư thái được thể hiện qua từ “thả rông” với thái độ bình thản, ung dung, không chút lo lắng, bận tâm. Đây có lẽ là một trong những cái hay của bài thơ tứ tuyệt mà chỉ khi phân tích bài thơ nhàn chúng ta mới thấy rõ.

2 câu thực: Quan niệm sống của ẩn sĩ

Tiếp tục phân tích bài thơ Nhàn qua hai câu thơ tả thực, chúng ta có thể thấy quan điểm sống của Nguyễn Bỉnh Khiêm được thể hiện rất rõ ràng:

“Em thật ngốc, em đang tìm một nơi bình yên.

Người đến người đến chốn lao xao “

Trong suốt những năm tháng sống ẩn dật, đây được coi là nhân sinh quan, khai đời của cư sĩ Bạch Vân. Nguyễn Bỉnh Khiêm tự nhận mình là “kẻ ngu” khi tìm chốn thanh vắng để ở, nhưng đây lại là “kẻ ngu” khiến nhiều người khâm phục. Có thể thấy, nhà thơ đã rất tài tình trong việc sử dụng từ ngữ độc đáo, lột tả hết được phong thái, sự đĩnh đạc, điềm đạm của ông.

Cư sĩ cho rằng, những người chọn được vị trí chính thức là những người “khôn ngoan”. Một cách khen khéo léo nhưng tế nhị, khen nhưng chê, cũng có thể là khen mình và chê người khác.

Sự tương phản đến từ bốn bài thơ cùng một ngôn ngữ “Hoang dã” – “thông minh”, “trống rỗng” – “bị quấy rầy”. Phải chăng nhà thơ tìm chốn ẩn cư để trốn tránh trách nhiệm với đất nước? Với bản chất cũng như tính cách của mình, “nơi vắng vẻ” thực sự là nơi để anh ta sống đến cuối đời. Một tinh thần thanh đạm, một nhân vật cao quý và một tâm hồn đáng ngưỡng mộ.

Quả thực, chỉ khi phân tích một bài thơ nhàn, đặc biệt là đoạn thơ này, chúng ta mới cảm cái thâm thúy trong ngòi bút của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

2 bài luận: Cuộc sống giản dị của một ẩn sĩ tại gia

Phân tích bài thơ nhàn nhã qua bốn bài thơ tiếp theo càng bộc lộ rõ ​​nét thanh tao, giản dị của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

“Mùa thu ăn măng, mùa đông ăn giá”

Mùa xuân tắm ao sen, mùa hạ tắm ao “

Đôi câu thơ đã tiết lộ cuộc sống cũng như món ăn thanh đạm của người cư sĩ. Thực phẩm sạch theo mùa, mùa thu có măng, mùa đông có giá, mỗi mùa tương ứng với món ăn đó mang đậm sắc thái quê hương. Mùa thu trong rừng có măng, mùa đông ăn mầm.

Nhà thơ đã “khéo léo” ca ngợi thiên nhiên đất Bắc rất hào phóng, đủ mùa, chỉ bằng một đôi từ đắt giá. “Mùa xuân tắm ao sen, mùa hạ tắm ao” đã giúp nhà thơ phác họa được vài đường nét nhẹ nhàng, giản dị nhưng toát lên vẻ thanh tao không gì sánh được.

Một cuộc sống bình dị, đời thường, êm đềm dường như chỉ có tác giả và thiên nhiên mới có mối quan hệ gắn bó, chan hòa. Bài phân tích bài thơ Nhàn còn khiến ta không chỉ khâm phục tinh thần, tâm trạng của nhà thơ mà còn thêm yêu đất nước, nơi có những miền quê yên bình và thơ mộng.

2 câu kết: Triết lý sống thanh nhàn của nhà thơ

Trạng thái tâm hồn thanh thản nhàn nhã ấy tiếp tục được bộc lộ trong hai câu thơ cuối. Phân tích bài thơ Nhàn, người đọc thấy được tầm nhìn tinh tế, sáng suốt của tác giả.

“Rượu, hãy đến cây, tôi sẽ uống,

Thấy giàu có như mơ “

Tuyết Giang Phu Tử một lần nữa khẳng định phong cách sống thanh nhàn của mình. Cuộc sống ở đất nước này là kết quả của một tính cách và trí thông minh khác thường. Tâm lý đó nhận ra rằng sự nổi tiếng, giàu có hay quyền quý chỉ như một giấc mơ. Cũng chính vì trí thông minh nâng cao nhân cách và làm cho lập trường vững vàng hơn nên Nguyễn Bỉnh Khiêm mới có đủ quyết tâm từ bỏ chốn quan trường, danh lợi, tìm về nơi thiên nhiên hoang vắng nhưng trong sáng, cao thượng để động lòng. giữ vững tinh thần, giữ vững hai chữ nhân ái.

Nhận xét về tâm trạng của tác giả khi phân tích bài thơ Nhàn

Phân tích bài thơ Nhàn, ta thấy quan điểm thanh nhàn của nhà thơ là quan điểm trí tuệ tinh tế của một ẩn sĩ, một cái nhìn sắc sảo, không thoát ly khỏi những luẩn quẩn của xã hội.

Tác phẩm miêu tả một nhà nho ở ẩn ở quê hương với những thú vui lao động như bao người nông dân khác. Nếu người nông dân coi đó là điều nhàm chán thì đối với Nguyễn Bỉnh Khiêm đó là niềm vui, sự nhàn hạ và tự do. Cuộc sống thanh đạm nhưng giản dị, cao quý với cái nhìn “minh triết”, ta thấy một người cư sĩ có tâm hồn cao đẹp, yêu thiên nhiên vô cùng ..

Phân tích dàn ý bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm

Mở bài Phân tích bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm

• Vài nét về tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm và tác phẩm Nhàn.
• Nêu giá trị ngắn gọn về nội dung, nghệ thuật cũng như ý nghĩa của bài thơ Nhàn.

Thân bài phân tích bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm

• Hoàn cảnh sống của Nguyễn Bỉnh Khiêm.
• Quan niệm sống của người ẩn sĩ.
• Cuộc sống giản dị, mộc mạc của một ẩn sĩ nơi quê nhà.
• Thể hiện triết lí sống “nhàn” của nhà thơ.

Kết bài phân tích bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm

• Khẳng định giá trị của bài thơ cũng như ý nghĩa của tác phẩm.
• Nêu cảm nhận của em khi phân tích bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Trên đây là những kiến ​​thức để Phân tích bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Mong rằng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích phục vụ cho việc nghiên cứu và học tập của bản thân. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến chủ đề phân tích bài thơ nhànhãy để lại bình luận bên dưới để cùng Dinhnghia.vn trao đổi thêm nhé.

Xem thêm >>> Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi [Bài viết HAY NHẤT]

Xem thêm >>> Phân tích bài thơ Thuật hoài của Phạm Ngũ Lão – Top HAY NHẤT!