Phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa

Phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài ca để thấy cuộc sống này vốn chứa đựng bao mâu thuẫn và nghịch lý, việc đánh giá con người hay sự vật đều không thể chỉ qua dáng vẻ bên ngoài mà cần phải đào sâu tìm hiểu về bản chất bên trong. Những phát hiện về đời sống và con người của nghệ sĩ Phùng đã phần nào minh chứng văn chương ít nhiều có thể đáp ứng nhu cầu nhìn nhận cũng như hoàn thiện nhiều mặt trong nhân cách của con người… Trong nội dung bài viết dưới đây, hãy cùng Tip.edu.vn tìm hiểu và phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa. 

Gợi ý mở đề phân tích  2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng 

Nguyễn Minh Châu là một nhà văn giàu nhiệt huyết và tâm huyết. Ngòi bút của ông được biết đến với thiên hướng trữ tình lãng mạn. Từ 1975, ông chuyển hẳn sang cảm hứng thế sự với những vấn đề về đạo đức cũng như triết lí nhân sinh. Ông được coi là một trong những cây bút tiên phong của văn học Việt Nam thời kì đổi mới. “Chiếc thuyền ngoài xa” vốn là một trong những tác phẩm tiêu biểu thể hiện đậm nét phong cách sáng tác của thi sĩ. Thông qua hai phát hiện của nhân vật Phùng trong “Chiếc thuyền ngoài xa”, tác giả đã thể hiện được những đánh giá, quan điểm về mối quan hệ giữa cuộc đời và nghệ thuật, giữa người nghệ sĩ và nhân dân.

Phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa

Đôi nét chính về tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa

Tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” được nhà văn Nguyễn Minh Châu sáng tác năm 1983, và in lần đầu trong tập “Bến quê” 1985. Tiếp theo đó, tác phẩm này đã được tác giả lấy làm tên chung cho tuyển tập truyện ngắn in năm 1987. Dưới đây là hai phát hiện của người nghệ sĩ Phùng được Nguyễn Minh Châu bộc lộ một cách rõ nét.

Tìm hiểu những phát hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng

Phát hiện đầu tiên của Phùng và ý nghĩa

Đầu tiên là phát hiện của Phùng về cảnh đẹp trong nghệ thuật. Anh được phân công chụp một bức ảnh về thuyền và biển cho bộ lịch tết. Anh tìm đến một làng chài ven biển – đó cũng chính là nơi anh từng chiến đấu trước đây. Sau bao ngày chờ đợi thì cuối cùng người nhiếp ảnh cũng đã chụp được “một cảnh đắt trời cho”, mà qua lời kể của anh thì đó là cảnh một chiếc thuyền ngoài xa trong biển sớm mờ sương: 

“Trước mặt tôi là một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ. Mũi thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng do ánh mặt trời chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng trên chiếc mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ. Tất cả khung cảnh ấy nhìn qua những cái mắt lưới và tấm lưới nằm giữa hai chiếc gọng vó hiện ra dưới một hình thù y hệt cánh một con dơi, toàn bộ khung cảnh từ đừng nét đến ánh sáng đều hài hòa và đẹp…”.

Đoạn văn đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên phải nói là vô cùng tuyệt đẹp. Câu đầu là ước lệ, là cảm nhận chung về “bức tranh mực Tàu”. Tiếp theo sau đó là hình ảnh cụ thể với mũi thuyền trôi trong bầu sương mù có bóng người lẫn trẻ con.. Cảnh trở nên mơ mộng huyền ảo bởi nhờ có “bầu sương mù trắng như sữa” hòa với “màu hồng hồng” của ánh mặt trời, vừa thanh bình yên tĩnh với bóng người “im phăng phắc”, vừa sinh động với hình ảnh mũi thuyền đang hướng vào bờ. 

Các từ láy “lòe nhòe”,”hồng hồng”,”khum khum” “phăng phắc” khiến cho khung cảnh ảo ảo thực thực. Nghệ thuật so sánh “trắng như sữa”,”im phăng phắc như tượng” đã góp phần tô đậm chất tạo hình nên thơ của bức tranh tuyệt sắc này. Tất cả những thứ đó đã tạo nên cảnh sắc tuyệt trần có một không hai mà tạo hóa đã ban tặng.

Đứng trước cái đẹp tuyệt đỉnh của thiên nhiên, người nghệ sĩ trở nên bối rối và cảm thấy lòng mình rung động mãnh liệt “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”. Trong giây lát, người nghệ sĩ còn khám phá ra rằng “bản thân cái đẹp là đao đức”, nó giúp ta “khám phá thấy cái toàn thiện, toàn mĩ”, có tác dụng thanh lọc tâm hồn để con người trở nên thanh khiết hơn, thánh thiện hơn. 

Phùng “bấm liên thanh hết một phần tư cuốn phim” với cảm giác hạnh phúc tràn ngập tâm hồn để có thể vĩnh cửu hóa cảnh tuyệt vời đó. Đây chính là sự nhạy cảm của trái tim người nghệ sĩ. Dường như trong hình ảnh ấy, anh đã bắt gặp được nơi tận cùng của cái gọi là chân thiện mỹ cuộc đời. Anh còn cảm thấy tâm hồn mình như được gột rửa, trở nên trong trẻo, tinh khôi bởi cái sự hài hòa giữa vẻ đẹp của cảnh thiên nhiên non nước với vẻ đẹp lãng mạn của cuộc đời.

Phát hiện thứ hai của Phùng và ý nghĩa

Nếu như phát hiện thứ nhất của nghệ sĩ Phùng là cảnh sắc đầy thơ mộng, thì ở phát hiện thứ hai lại lột tả được hình ảnh cuộc sống gia đình đầy nghịch lý, oan trái, trớ trêu như một trò đùa quái ác của cuộc sống.

Phùng đã từng có cảm giác hạnh phúc ngàn ngập tâm hồn do cảnh sắc mang lại, anh đã từng nghiệm rằng chỉ có bản thân đạo đức mới là cái đẹp. Tưởng vậy nhưng không phải vậy, đằng sau cảnh đẹp tuyệt trần mà anh vừa bắt gặp ban nãy lại chẳng phải là đạo đức, là chân thiện mĩ của cuộc đời. Anh đã chứng kiến cảnh đời éo le trắc trở, từ trong chiếc thuyền ấy bước ra một người đàn bà xấu xí, mệt mỏi với vẻ mặt lam lũ cam chịu theo sau đó là một lão đàn ông người thô kệch, khuôn mặt hung tợn, dữ dằn và độc ác, coi việc đánh vợ như một phương cách để giải toả những uất ức, khổ đau.

Phùng đã từng là người chiến sĩ chiến đấu để có sự thanh bình, anh không thể chịu được khi chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ một cách vô lý và thô bạo. Nhưng anh chưa kịp xông ra thì thằng Phác, con lão đàn ông đã kịp tới để che chở cho người mẹ đáng thương. Thằng Phác đã thương mẹ theo cách của một đứa nhỏ chưa trải sự đời, tình thương mà Phác dành cho mẹ là tình cảm dạt dào. Nó không sợ đòn roi của bố đang quật xuống mà cứ lao đến ôm chầm che chở cho mẹ. 

Phác tuy nhỏ nhưng đã biết bảo vệ mẹ. Ba hôm sau, Phùng lại chứng kiến cảnh người đàn ông ấy lại đánh vợ, thêm cả cảnh cô chị gái tước đoạt con dao găm từ tay em mình bởi nó có ý định dùng làm vũ khí để bảo vệ người mẹ đáng thương của nó. Chị thằng Phác, một cô bé yếu ớt mà can đảm, để tránh cho em nó làm việc trái với luân thường đạo lý, con bé đã cũng phải vất vã vật lộn với thằng em lì lợm để đoạt lại con dao từ tay Phác…

Con bé cũng rất chi là thương mẹ, thương mẹ vì mẹ hy sinh nuôi dưỡng cả nhà, thương mẹ vì mẹ phải chịu những đòn roi mà người bố say xỉn đang giáng xuống trên tấm thân gầy gò của người mẹ. Cô bé lúc đó như là một điểm tựa vững chắc của người mẹ, đã hành động đúng đắn để cản được việc làm dại dột, trái với luân thường đạo lý của đứa em. Nếu như lúc đó, con bé không ngăn cản kịp thời thì không biết chuyên oái ăm nào sẽ xảy ra với Phác, với bố nó, mẹ nó và cả cô bé…

Còn Phùng, ban đầu chỉ đứng nhìn cảnh tượng trớ trêu nhưng đến lần thứ hai mới thể hiện được bản chất người lính không thể làm ngơ trước sự bạo hành của cái ác. Phùng lao vào đánh lão đàn ông và bị lão đánh trả, Phùng bị thương, anh được đưa về trạm y tế của toà án huyện, ở đó có chánh án Đẩu, bạn chiến đấu cũ của anh. 

Tất cả sự những sự việc diễn ra liên tiếp mà Phùng đã chứng kiến, anh cay đắng nhận ra rằng, đằng sau cái vẻ đẹp toàn bích, mỹ miều, không chút tì vết kia là những điều hết sức ngang trái, xấu xa và những nghịch cảnh trớ trêu của cuộc đời. Nghệ thuật thì ở xa còn bi kịch cuộc đời lại hiện lên trước mắt. Bi kịch của gia đình thuyền chài kia đã như một chất axit đã tàn phá đi những thước phim mơ mộng, huyền ảo mà anh dày công chụp được, nó thật khủng khiếp và ghê sợ.

Cuộc nói chuyện nơi tòa án và sự vỡ lẽ của nhân vật Phùng

Quay lại với câu chuyện của người đàn bà hàng chài khi ở toà án huyện, đó là câu chuyện về sự thật trần trụi của cuộc đời, nó giúp những người như Phùng và Đẩu hiểu được nguyên do của những vô lý tưởng như không có thật trên đời ấy vật mà lại có. Bà là một người đàn bà quá nhẫn nhục, cam chịu, luôn bị chồng thường xuyên hành hạ, đánh đập thật khốn khổ “ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng”.
Vậy mà không than trách một lời, không từ bỏ, không chống trả, bà vẫn nhất quyết gắn bó với lão đàn ông vũ phu, hung tợn đến mức đáng sợ ấy. Người đọc còn tức, còn không chịu nỗi huống hồ chi bà lại là người trực tiếp cam chịu. Khi nghe những lời giãi bày thật tình của người mẹ đáng thương đó ta mới hiểu được, mới thấy được đằng sau mọi sự chịu đựng, hy sinh vất vả của bà chính là tình yêu thương con vô bờ. 

Tình yêu ấy quá lớn để vượt qua những lời chửi mắng, những đòn roi lúc say của người chồng đốn mạt với những đứa con: “đám đàn bà hàng chài ở thuyền chúng tôi cần phải có những người đàn ông ở thuyền để chèo chống khi phong ba, để cùng làm ăn nuôi nấng đặng một sắp con nhà nào cũng trên dưới chục đứa… phải sống cho con chứ không thể sống cho mình…”.

Nếu là một người với góc nhìn giản đơn, hoặc chỉ là một người mới nghe qua câu chuyện hoặc là người chưa chứng kiến được sự thống khổ của những người đàn bà hàng chài, họ sẽ kêu bà bỏ chồng, lên bờ quay về ở với con là xong. Nhưng với một người đã nhìn thấu được nỗi khổ tâm của những người đàn bà hàng chài, nhìn thấu được sự vất vả của nghề biển thì người ta sẽ hiểu, trong tình cảm ấy, bà chẳng còn cách nào lựa chọn đó chính là tiếp tục sống với người chồng tệ bạc ấy. 

Trong cái khổ cũng có cái vui, cái vui vì con, vui vì chuyện ngày xưa: “Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con tôi chúng nó được ăn no… trên thuyền cũng có lúc vợ chồng con cái chúng tôi sống hoà thuận, vui vẻ”; “Ông trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con, rồi nuôi con cho đến khi khôn lớn…”. Từ câu chuyện của người đàn bà hàng chài kể lại, quả thật, có những điều trong cuộc sống, chúng ta không thể nhìn với góc nhìn đơn giản được, mà phải thấu hiểu, hiểu rõ và cảm nhận, nhìn bằng cả trái tim.

“Người đàn bà” chính là một cách gọi phiếm định mà tác giả đã dành để gọi cho nhân vật chính trong câu chuyện ở tòa. Tuy không có tên tuổi cụ thể, chỉ là một người vô danh như biết bao người đàn bà vùng biển khác, nhưng số phận con người ấy lại là điển hình chung cho người phụ nữ ở biển lúc bấy giờ, hình ảnh ấy được tác giả tập trung thể hiện rõ nét qua từng câu văn, rất sắc nét và đầy cảm xúc. 

Bà cũng là nhân vật được người đọc quan tâm,chú ý nhất vì hoàn cảnh éo le, trớ trêu, có một không hai trên đời trong truyện ngắn này. Bà xuất hiện với vẻ ngoài trạc tuổi bốn mươi, vóc người thô kệch, rỗ mặt, lúc nào cũng xuất hiện với “khuôn mặt mệt mỏi”, ngoại hình của bà ngay từ đầu đã gợi ấn tượng về một cuộc đời nhọc nhằn, lam lũ, đầy sự vất vả nhưng vẫn không có của ăn của để. Bà thầm lặng chịu đựng mọi đớn đau, khi bị chồng đánh “không hề kêu một tiếng, không chống trả cũng không không tìm cách trốn chạy”.

Người phụ nữ ấy còn coi đó là lẽ đương nhiên, chỉ đơn giản trong cuộc mưu sinh đầy cam go, trên chiếc thuyền kiếm sống ngoài biển xa cần có một người đàn ông khoẻ mạnh và biết nghề, chỉ vì những đứa con của bà cần được sống và lớn lên. “Tình thương con cũng như nỗi đau, cũng như cái sự thâm trầm trong việc hiểu thấu các lẽ đời hình như mụ chẳng bao giờ để lộ rõ rệt ra bề ngoài”…

Ở người phụ nữ ấy chứa một sức mạnh to lớn, một tình mẹ bao la và vĩ đại, một mình chịu sự cam chịu nhẫn nhục như thế mà không than trách lấy nửa lời thật đáng để chia sẻ, cảm thông. Hình ảnh bà như vậy, như đại diện cho bao người đàn bà khác ở vùng chài và thấp thoáng đâu đó trong hình ảnh người đàn bà ấy là bóng dáng của biết bao người phụ nữ Việt Nam nhân hậu, bao dung, giàu lòng vị tha, đức hy sinh.

Có lẽ cuộc sống quá đói nghèo, vất vả, làm biết bao nhiêu nhưng vẫn không có của ăn của để, quẩn quanh bao nhiêu lo toan, cực nhọc đã biến “anh con trai cục tính nhưng hiền lành” xưa kia thành một người chồng vũ phu, một lão đàn ông độc ác. Cứ khi nào thấy khổ quá là lão đánh vợ, uống say là đánh vợ, đánh tơi bời, đánh không thương tiếc như thể người đàn bà kia chính là cái gai trong mắt cần phải đánh. 

Người chộng tệ bạc đó cứ đánh như để giải toả uất ức, để trút cho sạch nỗi tức tối, buồn phiền: “lão trút cơn giận như lửa cháy của mình bằng cách dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào lưng của người đàn bà”. Lão đàn ông “chân chữ bát”, “mái tóc tổ quạ”, “hai con mắt đầy vẻ độc dữ”, vừa là nạn nhân của cuộc sống khốn khổ, vừa là thủ phạm gây nên bao đau khổ cho chính những người thân của mình. 

Người đàn ông đó chính là điển hình cho nạn bạo lực gia đình suốt bao nhiêu năm qua vẫn không thể có cách nào khắc phục, bạo lực trong gia đình sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của con cái và tình cảm gia đình ngày càng bị rạn nứt nếu không kịp thời chữa trị. Ta quay lại với hành động cầm dao của Phác, con cái chính là tấm gương phản chiếu lại hành động của bố mẹ, nếu như người bố nhẹ nhàng hơn, không đánh đập, mắng chửi mẹ, thì Phác cũng không thể nhìn thấy cảnh tượng xấu ấy và bắt chước làm theo, nhưng thay vì là thắt lưng như bố thì là cái dao găm.

Gợi ý kết đề phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng 

Văn chương cất cánh từ biển cả cuộc đời và bay cao nhờ ngọn gió nghệ thuật, với những câu từ đơn giản nhưng đã phác họa rõ nét những sự thật trần trụi của cuộc đời mà trước đó là khung cảnh sắc trời cho vô cùng lay động lòng người. “Chiếc thuyền ngoài xa” đã mang đến một bài học đúng đắn về cách nhìn nhận cuộc sống cũng như con người: không nên nhìn mọi thứ một cách quá đơn giản, phải hiểu, phải nhìn nhận vấn đề bằng cả trái tim, qua đó còn là một cách nhìn đa diện, nhiều chiều để phát hiện ra bản chất thực sự sau vẻ ngoài đẹp đẽ của hiện tượng.

Phân tích nhân vật Phùng cũng như khi tìm hiểu và phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng, ta thấy đúng như Nguyễn Minh Châu đã từng khẳng định: “Nhà văn không có quyền nhìn sự vật một cách đơn giản, và nhà văn cần phấn đấu để đào xới bản chất con người vào các tầng sâu lịch sử”.

Dàn ý phân tích hai phá hiện của nghệ sĩ Phùng 

Từ đề bài yêu cầu phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng, Tip.edu.vn sẽ giúp bạn lập dàn ý của bài viết như sau. 

Mở bài tìm hiểu so sánh hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng

• Giới thiệu tóm tắt những nét nổi bật về truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa.
• Đôi nét cùng phong cách sáng tác của nhà văn Nguyễn Minh Châu.

Thân bài cảm nhận về hai phát hiện của nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng 

• Những nét chính về hoàn cảnh ra đời của tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa => Ý nghĩa của tác phẩm cũng như giá trị của những phát hiện mới mẻ của Phùng.
• Tìm hiểu phát hiện đầu tiên của Phùng: Vẻ đẹp trên biển mờ sương với hình ảnh chiếc thuyền ngoài xa hài hòa trong tâm hồn nghệ sĩ.
  • Khung cảnh vào buổi sớm mai là một quang cảnh đẹp, tuyệt bích…
  • Khung cảnh biển cả với con thuyền ngoài xa là bức tranh rộng lớn tuyệt vời.
  • => Với đôi mắt tinh tường của người nghệ sĩ, Phùng đã phát hiện được vẻ đẹp mờ sương trời cho của biển cả – một vẻ đẹp mà có lẽ cả đời cầm máy anh mới phát hiện ra được.
  • Phùng nhận ra vẻ đẹp, chân lí của sự hoàn mĩ với sự hài hòa giữa tâm hồn của người nghệ sĩ với sự lãng mạn của cuộc đời…
• Tìm hiểu phát hiện thứ hai của Phùng: Cảnh bạo lực trong một gia đình nơi làng chài.
• Khung cảnh viên mãn, lung linh mờ sương của biển cả, người nghệ sĩ bỗng ngỡ ngàng phát hiện hiện thực cuộc sống đang từng ngày diễn ra – đó là bạo lực gia đình => Những góc khuất của cuộc sống, một sự thật tàn nhẫn trong cái vỏ bọc hạnh phúc gia đình của những con người nghèo khổ nơi đây.
• Khi phân tích nhân vật người đàn bà làng chài trong Chiếc thuyền ngoài xa, ta thấy từ hình ảnh về chiếc thuyền ngư đẹp mờ sương ấy xuất hiện một người phụ nữ xấu xí, đầy mệt mỏi với sự cam chịu tột cùng để gìn giữ hạnh phúc gia đình. Đó là hình ảnh về một người đàn ông hung ác, dữ dằn lấy việc đánh vợ làm trò tiêu khiển nhằm giải tỏa những bức bối đau khổ của bản thân.
• => Đằng sau cái vẻ đẹp lung linh, toàn thiện, toàn bích mà anh vừa bắt gặp trên biển lại chứa đầy sự trớ trêu nghịch lý của cuộc sống. 
• Người nghệ sĩ ấy đã vô cùng kinh ngạc khi chứng kiến một người đàn ông đã đánh vợ một cách vô lí đầy thô bạo.
• => Anh cay đắng nhận ra những đau khổ, ngang trái của cuộc sống ẩn lấp sau vẻ đẹp toàn bích mờ sương kia…
• => Anh cũng ý thức hơn hết trách nhiệm của người nghệ sĩ đích thực – cần phải đào sâu, phải thâm nhập vào tận cùng mọi ngóc ngách của cuộc sống để phản ánh một cách rõ ràng, chân thực…

Kết bài cảm nhận và phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng 

• Khái quát những trăn trở của tác giả khi phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong tác phẩm.: Đó chính là mối quan hệ giữa nghệ thuật với cuộc đời, mối quan hệ giữa người nghệ sĩ và người dân.
• Đánh giá tác dụng và ý nghĩa từ những phát hiện của Phùng đối với toàn tác phẩm của Nguyễn Minh Châu.
• Bày tỏ những cảm nhận của bản thân khi tìm hiểu cũng như phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng. 

Có thể thấy, việc phân tích tình huống truyện Chiếc thuyền ngoài xa, hay khi phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa đã giúp chúng ta nhận ra những gửi gắm của nhà văn: mỗi người cần đánh giá sự vật, sự việc, con người từ bản chất bên trong thay vì những nét hào nhoáng sơ lược bên ngoài. 

Đặc biệt với những người nghệ sĩ, không nên sơ lược hóa quá trình đánh giá mà cần nhìn nhận cuộc sống dưới góc độ đa chiều và phức tạp. Cuộc sống, vốn dĩ, luôn chứa đựng những yếu tố bất ngờ, bao gồm cả những nét đẹp cũng như những điều xấu xa… Cũng bởi vậy mà trước khi rung động trước cái đẹp hãy là một người có cảm xúc chân thành, vui buồn yêu ghét với những nét thường tình, đồng thời cũng cần phải biết hành động để xứng đáng là một người có tình người chân thành…

Trên đây là bài làm tham khảo cùng dàn ý chi tiết phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa. Dinhnghia.vn hi vọng đã cung cấp cho bạn những ý văn hay phục vụ cho việc học tập cũng như việc nghiên cứu, tìm hiểu và phân tích 2 phát hiện của nghệ sĩ Phùng. Chúc bạn luôn học tập thật tốt!. 

Xem thêm:

• Phân tích tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu
• Vợ nhặt và Chiếc thuyền ngoài xa – So sánh chi tiết dòng nước mắt
• Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong Chiếc thuyền ngoài xa