Những thay đổi của Quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh – Bài 9 Lịch Sử 12

Sự thay đổi trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh là một nhân tố có tác động lớn đến tình hình thế giới lúc bấy giờ. Vậy cụ thể, những chuyển biến trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh đã được thể hiện như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu bài viết sau của Tip.edu.vn để tìm câu trả lời!

Xung đột Đông – Tây và sự khởi đầu của chiến tranh lạnh

Khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, quan hệ của các nước Đồng minh trong chiến tranh nhanh chóng chuyển thành đối đầu trực tiếp giữa hai khối Đông – Tây. Sở dĩ xuất hiện mâu thuẫn này là do tham vọng và âm mưu làm bá chủ thế giới của đế quốc Mỹ.

Năm 1947, Học thuyết Truman ra đời và chính thức được công bố, mở đầu cho một chính sách mới chống Liên Xô và mở đầu Chiến tranh Lạnh. Nội dung của học thuyết này khẳng định rằng sự tồn tại của Liên Xô là mối đe dọa lớn đối với Hoa Kỳ và yêu cầu viện trợ khẩn cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp. Đề xuất này nhằm biến hai quốc gia này thành những cứ điểm quan trọng chống lại Liên Xô cũng như các nền dân chủ nhân dân Đông Âu. Từ đây, những thay đổi trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh bắt đầu hình thành.

Sự đối kháng về mục tiêu và chiến lược giữa Liên Xô và Mỹ dẫn đến tháng 6-1947, Mỹ quyết định thực hiện kế hoạch Mácxít nhằm chấn hưng các nước tư bản Tây Âu. Sau đó, tháng 1 năm 1949, Liên Xô và các nước Đông Âu thành lập Hội đồng tương trợ kinh tế. Sự thành lập này đã tạo ra sự phân chia chính trị và kinh tế rõ ràng ở Châu Âu.

Không đứng yên trước động thái này, năm 1949, Mỹ còn thành lập NATO nhằm mục đích chống lại Liên Xô và các nước Đông Âu. Sau đó, vào năm 1955, Liên Xô cùng với các nước Đông Âu cũng thành lập Khối Warszawa để phòng thủ trước âm mưu của Mỹ. Bắt đầu từ đây, cục diện hai phe chính thức được thiết lập và chiến tranh lạnh bao trùm toàn thế giới. Vì vậy, sự thay đổi trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh bắt nguồn từ đây.

Xu hướng hòa trộn Đông – Tây và dấu hiệu kết thúc chiến tranh lạnh

Quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh có nhiều biến động khiến lịch sử thế giới phải ngỡ ngàng. Tuy nhiên, để điều đó xảy ra thì xu hướng Đông Tây kết thúc và chiến tranh lạnh kết thúc là cơ sở chính. Đầu những năm 90, xu hướng hòa nhập Đông Tây bắt đầu xuất hiện với những biểu hiện cụ thể như:

• Ngày 9/11/1972, Đông Đức và Tây Đức chính thức ký Hiệp định về nền tảng quan hệ hai nước, giúp quan hệ hai nước chuyển sang một giai đoạn mới tích cực hơn.
• Cũng trong năm 1972, hai cường quốc là Liên Xô và Hoa Kỳ đã ký hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược.
• Sau đó, vào tháng 8 năm 1975, 33 quốc gia châu Âu cùng với Mỹ và Canada đã ký Hiệp định Henxinki – Hiệp ước về An ninh và Hợp tác ở châu Âu. Nội dung của hiệp ước này khẳng định những nguyên tắc chính và cơ bản trong quan hệ giữa các quốc gia với mục đích đảm bảo an ninh châu Âu và hợp tác giữa các quốc gia này.
• Đầu những năm 1970, hai cường quốc là Liên Xô và Mỹ bắt đầu có những cuộc gặp cấp cao đầu tiên.
• Tháng 12 năm 1989, tại cuộc họp cấp cao giữa Liên Xô và Hoa Kỳ, hai quốc gia này đã cùng nhau tuyên bố chính thức chấm dứt Chiến tranh Lạnh và phá bỏ Bức tường Berlin trước sự chứng kiến ​​của người dân. Đồng thời, từ đó, quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh bắt đầu có những thay đổi đáng kể.

Nguyên nhân chiến tranh lạnh kết thúc

• Chiến tranh lạnh diễn ra đã làm suy giảm đáng kể sức mạnh của Liên Xô – Mỹ
• Ngoài ra, Tây Âu và Nhật Bản cũng nhờ cơ hội này đã vươn lên và trở thành đối thủ đáng gờm của Liên Xô và Mỹ. Điều này cũng khiến Liên Xô và Mỹ thấy rằng cần tránh đối đầu với hai nước này để tạo sự ổn định và có cơ sở củng cố vị thế của mình trên trường quốc tế.
• Không những vậy, trong cuộc chiến tranh này, Liên Xô đã phải gánh chịu hậu quả nặng nề và lâm vào tình trạng khủng hoảng trầm trọng.

Quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh

Có thể dễ dàng nhận thấy những chuyển biến tích cực trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh. Cụ thể, nó được thể hiện như sau:

• Quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh đã giúp Liên Xô và Mỹ cải thiện quan hệ một cách tích cực cũng như tạo ra những chuyển biến quan trọng của tình hình thế giới.
• Cùng với đó, quan hệ giữa 5 nước Liên Xô, Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Trung Quốc cũng có những chuyển biến tích cực, chuyển từ đối đầu sang đối thoại, hợp tác, thương lượng để giải quyết mọi mâu thuẫn. xung đột và tranh chấp trong hòa bình.
• Đồng thời, các khối quân sự đối đầu cũng không còn tồn tại trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh. Nhờ đó, các tranh chấp cũng như xung đột đều được các nước giải quyết bằng các phương pháp hòa bình.

Quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh ngày càng trở nên tích cực và mở ra những chuyển biến mới của tình hình thế giới. Những chia sẻ trong bài viết trên của Tip.edu.vn chắc hẳn cũng đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân dẫn đến chiến tranh lạnh cũng như những thay đổi trong quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh. Chúc may mắn với các nghiên cứu của bạn!

Dạy kèm

lịch sử chiến tranh lạnh 12 là gì

Bạn nghĩ gì về chiến tranh lạnh?

quan hệ quốc tế trong và sau chiến tranh lạnh