Giáo án môn Hóa học lớp 10 bài 60

Hoạt động của Giáo viên và Học sinh

Nội dung ghi bảng

* Hoạt động 1: Phản ứng một chiều, phản ứng thuận nghịch

Mục tiêu: Học sinh biết thế nào là phản ứng một chiều, phản ứng thuận nghịch

– GV: hướng dẫn HS hiểu về phản ứng một chiều và phản ứng thuận nghịch

HS: Nghe TT

I. Phản ứng một chiều, phản ứng thuận nghịch và cân bằng hóa học:

1. Phản ứng một chiều: là phản ứng chỉ xảy ra theo 1 chiều từ trái sang phải

2KClO₃ ⇔2KCl + 3O₂

2. Phản ứng thuận nghịch: là những phản ứng trong cùng điều kiện xảy ra theo 2 chiều trái ngược nhau.

Vd: Cl₂ + H₂O HCl + HClO (1) phản ứng thuận (2) phản ứng nghịch.

* Hoạt động 2: Cân bằng hoá học

Mục tiêu: Học sinh biết thế nào là cân bằng hoá học

– GV: hướng dẫn Hs tập phân tích số liệu thu được từ thực nghiệm của phản ứng thuận nghịch sau:

H_{2 (k)} + I_{2 (k) ⇔}2 HI_(k)

HS: Nghe TT

– GV: hướng dẫn HS (GV treo hình vẽ 7.4)

+ Lúc đầu do chưa có HI nên số mol HI bằng 0

+ Phản ứng xảy ra: H₂ kết hợp với I₂ cho HI nên lúc này v_t max và giảm dần theo số mol H₂, I₂ , đồng thời HI vừa tạo thành lại phân huỷ cho H₂, I₂ , v_n tăng

Sau một khoảng thời gian v_t =v_n lúc đó hệ cân bằng àCbhh là gì?

HS: dựa vào SGK định nghĩa thế nào là cân bằng hóa học

– GV: nghiên cứu SGK và cho biết: tại sao CBHH là cân bằng động?

HS: Khi đạt TTCB thì pư vẫn xảy ra với tốc độ thuạn và nghịch bằng nhau.

– GV: lưu ý HS các chất có trong hệ cân bằng

HS: Nghe TT

3. Cân bằng hóa học:

– VD:

H_{2 (k} + I_{2 (k)} ⇔2 HI_(k)

t =0 0,500 0,500 0 mol

t0 0,393 0,397 0,786 mol

t: cb 0,107 0,107 0,786 mol

– Định nghĩa: CBHH là trạng thái của phản ứng thuận nghịch khi tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng nghịch.

– CBHH là một cân bằng động.

– Lưu ý: Ở trạng thái cân bằng thì trong hệ luôn luôn có mặt chất phản ứng và các chất sản phẩm

* Hoạt động 3: Sự chuyển dịch cân bằng

Mục tiêu: Học sinh biết thế nào là sự chuyển dịch cân bằng

– GV: làm TN như hình vẽ 7.5 trang 158-sgk

HS: Quan sát

– GV: đặt vấn đề: trong 2 ống nghiệm có hỗn hợp khí NO₂ và N₂O₄.

2NO₂ (k) ⇔N₂O₄ (k)

(nâu đỏ) (không màu)

Đặt một ống nghiệm vào bình nước đá , quan sát màu sắc ở 2 bên ống nghiệm, Hs cho biết trong hỗn hợp trên tồn tại chủ yếu là NO₂ hay N₂O₄?

HS:

– GV: bổ sung: tồn tại N₂O_4, [NO₂] giảm bớt, [N₂O₄] tăng thêm so ban đầu nghĩa là CBHH ban đầu đã bị phá vỡ

HS:

– GV: Lưu ý: Nếu tiếp tục, màu sắc của ống nghiệm sẽ không thay đổi nữa nghĩa là CBHH mới đang hình thành .=> sự chuyển dịch cân bằng.

HS: dựa vào sgk phát biểu định nghĩa?

II. Sự chuyển dịch cân bằng hóa học:

1. Thí nghiệm: sgk

2. Định nghĩa: Sự chuyển dịch cân bằng hóa học là sự dịch chuyển từ trạng thái cân bằng này sang trạng thái cân bằng khác do tác động từ các yếu tố bên ngoài lên cân bằng