Đặc điểm, Ý nghĩa và Vai trò của phong trào Tây Sơn

Phong trào Tây Sơn là phong trào khởi nghĩa nông dân do Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo. Vai trò của phong trào Tây Sơn đã lập nên triều đại Tây Sơn, giúp nước ta tiến gần hơn đến thống nhất đất nước sau hàng trăm năm chia cắt. Để làm rõ hơn về phong trào này, Tip.edu.vn mang đến cho các bạn những bài viết về vai trò của phong trào Tây Sơn, hi vọng sẽ giúp ích cho các bạn trong quá trình học tập và nghiên cứu.

Vai trò của phong trào Tây Sơn đối với sự nghiệp thống nhất đất nước

• Giữa thế kỷ 18, chế độ phong kiến ​​ở Bắc Kỳ lâm vào khủng hoảng sâu sắc, các phong trào nông dân nổ ra đều bị đàn áp.
• Năm 1744, ở Đàng Trong, chúa Nguyễn xưng vương và bắt tay vào việc xây dựng chính quyền trung ương, nước ta bị chia cắt. Chính quyền Nam Kỳ bạc nhược, đời sống nhân dân cơ cực. Các phong trào nông dân rầm rộ nổ ra ở Nam Kỳ.
• Năm 1771, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo cuộc khởi nghĩa nông dân ở Tây Sơn (Bình Định). Những năm đầu, lực lượng nghĩa quân còn non yếu, nhưng được nhân dân trong vùng giúp đỡ nên lực lượng ngày càng vững mạnh. Từ một cuộc khởi nghĩa nông dân đã nhanh chóng trở thành phong trào lật đổ các chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
• Lực lượng Tây Sơn nổi tiếng bình đẳng, không tham lam của dân, nghĩa quân lấy khẩu hiệu “lấy của nhà giàu chia cho người nghèo” nên được đông đảo quần chúng ủng hộ.
• Năm 1973, nghĩa quân chiếm được thành Quy Nhơn và nhanh chóng tấn công về phía nam, làm chủ vùng từ Quảng Ngãi đến Bình Thuận.
• Từ năm 1776 đến năm 1782, quân Tây Sơn nhiều lần tấn công vào thành Gia Định. Tháng 3 năm 1882, Nguyễn Huệ đem quân vào Gia Định lần thứ tư. Nguyễn Ánh chống cự không được, bỏ chạy ra Phú Quốc. Họ Nguyễn về cơ bản đã bị chinh phục.
• Năm 1778, Nguyễn Nhạc xưng vương, lập ra triều đại Tây Sơn
• Từ năm 1786 đến năm 1788, quân Tây Sơn tiến ra Bắc đánh đổ tập đoàn Lê – Trịnh, thống nhất đất nước.

Vai trò của phong trào Tây Sơn và các cuộc kháng chiến cuối thế kỷ 18

Cuối thế kỷ 18, họ Nguyễn, họ Trịnh thất bại, phải cầu cứu bên ngoài, mở đường cho giặc vào nước ta. Việc đánh đuổi quân Xiêm và sự tàn phá lớn của quân Thanh là điều hiển nhiên vai trò của phong trào Tây Sơn trong công cuộc chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc.

Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)

• Tháng 2 năm 1784, Nguyễn Ánh mất thế phải cầu cứu quân Xiêm (Thái Lan), vua Xiêm sai tướng quân đem 20 vạn thủy quân, 300 chiến thuyền, 3 vạn bộ binh sang nước ta.
• Cuối năm 1784, quân Xiêm chiếm gần nửa đất phía Nam, ra sức cướp bóc, phá hoại để chuẩn bị tấn công quân Tây Sơn.
• Năm 1785, Nguyễn Huệ tổ chức trận phục kích Rạch Gầm – Xoài Mút (trên sông Tiền – Tiền Giang) đánh tan quân Xiêm, Nguyễn Ánh phải chạy sang Xiêm.
• Đây là thắng lợi to lớn của nghĩa quân, tiêu diệt gần 40 vạn quân Xiêm, thể hiện tài cầm quân của Nguyễn Huệ, đập tan âm mưu xâm lược nước ta của quân Xiêm, nâng cao ý thức dân tộc và vai trò của nghĩa quân. Phong trào Tây Sơn.

Kháng chiến chống quân Thanh (1789)

• Năm 1786, sau khi đánh tan quân Xiêm, Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc tiêu diệt họ Trịnh với danh nghĩa “Phù Lê diệt Trịnh”. Trịnh Tông tự sát, họ Trịnh thất thủ. Trên danh nghĩa, Nguyễn Huệ trả lại chính quyền cho vua Lê, nhưng trên thực tế ông nắm mọi quyền lớn ở Bắc Hà. Vua Lê Hiển Tông gả công chúa Lê Ngọc Hân cho Nguyễn Huệ.
• Tháng 7 năm 1886, vua Lê Hiển Tông băng hà, vua Lê Chiêu Thống lên nối ngôi. Sau đó, Nguyễn Huệ đưa Ngọc Hân vào Nam (Phú Xuân).
• Ở miền Bắc, Nguyễn Hữu Chỉnh đã giúp Lê Chiêu Thống phản Tây Sơn. Sau khi bị quân Tây Sơn tấn công, vua Lê Chiêu Thống đã cầu cứu quân Thanh. Vua Càn Long đương thời là Càn Long cho Tôn Sĩ Nghị dẫn 29 vạn quân sang nước ta đánh quân Tây Sơn, chiếm thành Thăng Long.
• Ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân (22/12/1788), Nguyễn Huệ lên ngôi, lấy hiệu là Quang Trung chỉ huy quân tiến ra bắc. Trên đường dừng lại ở Nghệ An và Thanh Hóa để chiêu mộ thêm binh lính.
• Đêm 30 Tết (25/1/1789), đại quân tấn công theo lời vua Quang Trung:Đánh cho nó dài ra, Đánh cho đen răng, Đánh cho nó bất thành, Đánh cho áo giáp không thể phục hồi, Đánh cho anh hùng phương nam“.
• Sau 5 ngày tấn công thần tốc, ngày mồng 5 Tết Kỷ Dậu 1789, nghĩa quân giành thắng lợi vang dội ở Ngọc Hồi – Đống Đa, tiến vào thành Thăng Long, đánh tan 29 vạn quân Thanh.
• Sau 5 ngày tiến công, ngày mồng 5 Tết Kỷ Dậu 1789 nghĩa quân Tây Sơn giành thắng lợi vang dội ở Ngọc Hồi – Đống Đa, tiến vào Thăng Long.
• Tôn Sĩ Nghị dẫn tàn quân bỏ chạy, nhưng trên đường bị quân Tây Sơn chặn đánh. Cuối cùng, Tôn Sĩ Nghị và vua Lê Chiêu Thống chạy sang Trung Quốc, quân Thanh đại bại.

Vai trò của phong trào Tây Sơn

• Tiêu diệt tàn dư của tập đoàn phong kiến ​​thối nát, bọn phản động trong nước.
• Kháng chiến chống quân xâm lược Xiêm, Thanh, bước đầu thống nhất đất nước và bảo vệ sự toàn vẹn của đất nước.

Triều Tây Sơn

Vài nét tiêu biểu về triều đại Tây Sơn

• Năm 1778, Nguyễn Nhạc xưng Hoàng đế (niên hiệu Thái Đức), đóng đô ở Quy Nhơn, triều Tây Sơn được thành lập.
• Năm 1788, Nguyễn Huệ (tên là Quang Trung) lên ngôi cai trị vùng đất từ ​​Thuận Hóa trở ra Bắc.
• Cuối năm 1788, Nguyễn Nhạc bỏ niên hiệu Thái Đức, xưng là “Tây Sơn Vương”.
• Sau khi đánh tan quân Thanh, Nguyễn Huệ trở thành thủ lĩnh cao nhất của triều đại Tây Sơn và là vị vua duy nhất trị vì Việt Nam lúc bấy giờ.

Chính sách đối nội và đối ngoại của vua Quang Trung

• Thiết lập bộ máy chính quyền các cấp, chia ruộng đất cho nhân dân, khôi phục các nghề thủ công bị cấm trước đây, đồng thời kêu gọi quần chúng khôi phục sản xuất.
• Lập lại sổ hộ khẩu, chấn chỉnh giáo dục, khuyến học chọn hiền tài cho đất nước. Thực hiện chính sách tự do tôn giáo. Bỏ chữ Hán là chữ viết chính thức, thay vào đó chọn chữ Nôm làm chữ viết chính thức ở các vùng đất do vua Quang Trung cai trị.
• Đối ngoại: thực hiện chính sách hòa hoãn với nhà Thanh, quan hệ với Lào và Chân Lạp rất tốt.
• Năm 1792, vua Quang Trung băng hà. Con trai ông là Nguyễn Quang Toản lên ngôi năm 9 tuổi (vua Cảnh Thịnh). Vua Cảnh Thịnh còn trẻ, không đủ khả năng cai quản, nội bộ các tướng lĩnh Tây Sơn tranh giành quyền lực, triều đại Tây Sơn nhanh chóng suy yếu.
• Năm 1802, Nguyễn Ánh tấn công, triều đại Tây Sơn sụp đổ hoàn toàn.

Nhận xét về triều đại Tây Sơn

• Triều đại Tây Sơn chỉ kéo dài 24 năm (1778-1802) nhưng đã có vai trò to lớn trong lịch sử dân tộc ta.
• Trước hết, vai trò của phong trào Tây Sơn đã khơi dậy ý chí chiến đấu của nhân dân, thể hiện sức mạnh đoàn kết dân tộc và sự lãnh đạo tài ba của các anh hùng.
• Thứ hai, vai trò của phong trào Tây Sơn, đưa nước ta đến gần hơn với công cuộc thống nhất đất nước và mở mang lãnh thổ; chấm dứt hàng trăm cuộc chia rẽ, tranh giành quyền lực của các thế lực Mạc – Trịnh – Nguyễn kể từ khi nhà Lê sơ sụp đổ.

Người anh hùng Quang Trung – Nguyễn Huệ luôn được ghi nhớ trong sử sách với nhiều chiến công chống giặc ngoại xâm và những công cuộc đổi mới quan trọng cho đất nước. Hy vọng những kiến ​​thức trên sẽ giải đáp phần nào mọi thắc mắc của bạn. Nếu bạn có thêm ý kiến ​​đóng góp nào về bài viết Vai trò của phong trào Tây Sơn, hãy cùng Tip.edu.vn trao đổi trong phần bình luận ngay dưới bài viết này.